Ӛзбекистан Республикасы жоқары ҳәм орта арнаўлы билим министрлиги Қарақалпақ мәмлекетлик университети

 
Қадағалаў сораўлары: 
1.
Орталық температурасы тӛменлесе қандай процесс жүз береди? 
2.
Виброгербиш дегенимиз не? 
3.
Жеӊил бетоннан таярланған панеллер маркалары қандай болады? 
4.
Қурылыс растворы араласпасыныӊ ҳәрекетшеӊлиги ислетилиў тараўы қайсы 
мәўсимлерге сәйкес етип белгиленеди? 
5.
Жеӊил растворлар ушын қандай материаллар пайдаланылады? 
Қ
ыс
ылыў
да
ғы
бе
кк
ем
ли
ли
к 
ш
ега
ра
сы
, МПа
Ҳәк (гилтопырық) қамыры қосындысы, 1 ҳ

қ 
цементке сәйкес кӛлемли бӛлимлерде 

---

126 
18-тема. Қурылыс растворлары. Олардың ислетилиўи 
 
Таяныш сөзлер:
 минерал байланыстырыўшылар, толтырғышлар, пластификаторлар, 
әпиўайы растворлар, қурамалы растворлар, пардозлаўшы растворлар, териў растворлары, 
гидравликалық растворлар, қурғақ растворлар, раствордыӊ ҳәрекетшеӊлиги, беккемлик, 
модификаторлар, суўыққа шыдамлылық. 
Жоба: 
18.1 Гербиш-тас териў ҳәм монтаж растворлары 
18.2 Пардозлаў растворлары 
18.3 Арнаўлы растворлар 
18.4 Қурғақ растворлар 
18.5 Растворларды таярлаў ҳәм тасыў 
 
18.1. Гербиш-тас териў ҳәм монтаж растворлары 
Имарат ҳәм иншаатларда гербиш-тас териўде ҳәм заводда таярланған жыйналмалы 
темирбетон конструкцияларды монтажлаўда цементли қурамалы растворлар түрли 
маркаларда ислетиледи. 
Гербиш-тас териўге мӛлшерленген растворлардың жайылыўшаңлығы олардың ислетилиў 
тараўы ҳәм жатқызыў усылына қарап тӛмендегише болады: керамикалық гербиш, бетон, тас 
ҳәм геўек тәбийий таслар териў ушын 9-13 см, геўекли гербиш, керамикалық таслар териў 
ушын 7-8 см, дийўалларды бетон блоклар ҳәм панеллерден монтажлаўда горизонтал 
чокларды толтырыў ушын 5-7 см, ири тас ҳәм блокларды териў ушын 4-6 см, олар аралық 
бослығын толтырыў ушын 13-15 см. Демек, тығыз материаллар терилсе ҳәрекетшеӊлиги 
жоқары растворлар ислетиў мақсетке муўапық болады. Раствордың ҳәрекетшеӊлигин 
белгилеўде терилетуғын материаллардыӊ ығаллығын да есапқа алыў керек. 
Қурылыс растворларының қурамлары мысал ретинде 18.1 кестеде келтирилген.