Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali meva-sabzavotchilik, uzumchilik

Ertagi kartoshka
O’zbekistonning janubiy viloyatlarida ayrim xollarda qish oldi 
muddatida ham ekiladi. 
Qish oldi muddatda ekish erta bahorda o’z vaqtida ekiladiganga nisbatan afzalligi 
yo’q. U faqat bahorgi ishni bir oz kamaytiradi. Qashqadaryo va Surxandaryo 

---

151 
viloyatlarida ertagi kartoshka noyabr-dekabr oylarida urug’lik tuganak 15-17 sm 
chuqurlikka ekiladi. Ayrim xo’jaliklar ekilgan tuganaklarini qish faslida muzlab 
qolishdan saqlash maqsadida uni ustini ko’sak chig’anog’i, yarim chirigan go’ng yoki 
boshqa materiallar bilan mulchalaydilar. 
O’zbekistonning markaziy zonalarida xar 3-4 yilda bir marta tuproqni 15-20 sm 
chuqurligigacha muzlashi kuzatiladi. SHuning uchun qish oldi muddatda ekish ancha 
xavfli hisoblanadi. 18-20 sm dan chuqur ekish bahor faslida nihollar hosil bo’lishini 
kechiktiradi va bu muddat o’z o’hamiyatini yo’qotadi. Bunday ko’ngilsizlikni oldini 
olish uchun qish oldi muddatda ekish tavsiya etilmaydi. 
Kechki kartoshkani eng qulay ekish muddati, ekiladigan nav o’suv davrining 
davomiyligi va ob-havo sharoitidan kelib chiqgan holda aniqlanadi. Ekish muddatlari 
kuzning sovuq kunlari boshlangunicha o’suv davrini to’liq o’tishini, tuganaklari 
shakllanaboshlangunicha yetarli darajada barg sathini hosil qilishini yoz fasli yuqori 
harorati pasaygandan so’ng tuganaklarni bo’la boshlashini, yuqori hosildorlikni, 
tuganaklarni serkraxmalli bo’lib va to’liq yetilishini ta’minlashi kerak. 
O’zbekiston sabzavot poliz va kartoshka ilmiy tadqiqot instituti oziq-ovqatga 
ishlatiladigan kechki kartoshkani quyidagi muddatlarda ekishni tavsiya etadi: 
markaziy zonada (Toshkent, Jizzax, Sirdaryo, Samarqand viloyatlari va Farg’ona 
vodiysida) ertagi navlar 1-10 iyulda, o’rtagilar – 10-20 iyunda, o’rtagi kechpishar – 1-
10 iyulda. Janubiy zonalarda (Qashqadaryo va Surxandaryo viloyatlarida) navlar 
bo’yicha tegishlicha: 10-20 iyulda, 25 iyun – 5 iyulda va 10-20 iyunda; SHimoliy 
zonalarda (Qoraqalpog’iston respublikasi, Xorazm, Buxoro va Navoi viloyatlarida) – 
20-30 iyunda, 10-20 iyun va 25 may-10 iyunda. 
Mayda tuganaklar, o’rtacha va yiriklarga nisbatan yomon saqalanadi. SHuning 
uchun ularni oldin ekish kerak. SHu bilan birga chetdan keltirilgan urug’liklarni ham 
oldin ekish maqsadga muvofiqdir.