O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi, andijon davlat tibbiot instituti

Qizamikning 
klinik 
turlari. 
Qizamiqni 
A.A.Koltipinning 
klinik 
patogenetik prinsiplari bo‗yicha klassifikatsiya qilish mumkin. Tipik turlaridan 
tashqari atipik turlari kuzatiladi. Ularga yomon sifatli o‗tuvchi, abortiv yoki o‗ta 
yengil turini va mitigirlangan turini kiritish mumkin. Yomon sifatli turi toksik, 
gemorragik, bronxial yoki dispnoe variantlarida o‗tish mumkin. Tipik turlari 
yengil, o‗rta og‗ir va og‗ir turda o‗tishi mumkin. 
Bir yoshgacha bo‗lgan bolalarda qizamiqning tashqi belgilari uncha, 
bilinmasada, umuman og‗ir o‗tadi. Asorat beradi va o‗limga olib borishi mumkin. 
Asoratlari. 
Qizamiqning og‗irligi uning o‗zidan ko‗ra asoratlariga ko‗proq 
bog‗liq bo‗ladi. Ular ko‗proq ikkilamchi mikroblar tomonidan chaqiriladi. Ammo, 
birlamchi virusli asoratlar ham uchrab, ularni kasallikning belgilari desak ham 
bo‗ladi.
Nafas yo‗llari tomonidan asoratlar: ertangi qizamiq krupi, kechki qizamiq 
krupi, ertangi zotiljam, kechki zotiljam. 
Asab tizimi tomonidan asoratlar: birlamchi seroz ensefalitlar va meningit, 
ikkilamchi yiringli meningitlar va ensefalitlar. 
Oshqozon ichak tizimi tomonidan asoratlar: stomatitlar, gingivit, kataral 
kolitlar. 
Boshqa asoratlar: kataral va yiringli otit, limfadenitlar va terining yiringli 
kasalliklari. 

---

201 
Davolash: 
Qizamiqni davolash uchun maxsus dorilar yo‗q, qizamiq bilan 
kasallangan bemorlarni uyda davolash mumkin. Quyidagi bemorlarni shifoxonaga 
yotqizishlari zarur: 
1.
Og‗ir asoratlari bo‗lsa. 
2.
Uyda parvarishni iloji bo‗lmasa. 
3.
Epid ko‗rsatmalariga binoan. 
Qizamiqni davolashda parvarishni, tartibni va parxezning ahamiyati katta. 
Ikkilamchi asoratlarni davolashda antibiotiklar qo‗llaniladi.