Microsoft Word shaytanat1 ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
54
yuragida armon bilan birgalikda qasos ham bor edi. Qasos — xo‘rlikdan, armon esa 
qasosning qiyomatga qolayotganidan. Chechen uchun xo‘rlikdan ham chorasizlik yomon. 
Ular chorasiz edilar. To‘qqiz yoshli bola qasos olaman, deb qasam ichyapti. Ammo 
kimdan qasos oladi? Birgina shularning o‘zini haydab chiqarganlarida edi, so‘rab-
surishtirib, aybdorni topardi. Agar bu mo‘ylovning (bobosi Stalinni «mo‘ylov» deb atardi) 
istagi bilan amalga oshirilgan bo‘lsa boshini qaysi toshga urishi kerak?! Bobosi ko‘zlarini 
yumib shularni o‘yladi. Uning bu o‘ylari Zelixon uchun sir bo‘lib qolaverdi. 
— Zinhor, — dedi bobosi ko‘zini ochib. — Bunday qasam ichma! Ota-onam go‘rida 
bezovta bo‘lmasin, desang, tinch yur! 
Uy egasi, eski do‘ppining ustidan qiyiqcha bog‘lab olgan mo‘ysafid yarim piyola sutga 
to‘rt to‘g‘ram non tashlab, bir tishlamini xastaning og‘ziga tutdi. Zelixonning bobosi 
labini qimtib bosh chayqadi. 
— E, birodar, jonga darmon kerak. Nima deyayotganingizni anglamadim-u, ammo bolani 
qo‘rqitish yaramaydi. U hali hech nimani tushunmaydi. 
Bobosi uy egasining maqsadini anglab, og‘zini bazo‘r ochdi. Anchagacha tamshandi. 
Ammo nonni yuta olmay asta chiqardi. Ko‘zlari bejo bo‘ldi. 
— Bolam, sen bir aylanib kel, — dedi uy egasi  Zelixonga. 
Zelixon chiqib ketdi. Uy egasining nima uchun chiqarib yuborganini ulg‘ayganidan so‘ng 
fahmladi. Bobosining tamshanishi to hanuzga qadar ko‘z oldidan ketmaydi. Bobosining 
rizqi tugaganmidi yo o‘lim oldidan birovning luqmasini yutishni istamadimi — bu Zelixon 
uchun muammoligicha qoldi. 
Zelixon Elchin bilan shaharda uchrashganidan beri  bobosining so‘nggi gaplarini ko‘p 
eslaydi. Bir tomondan bobosi qasosga yo‘l bermay ketdi. Bir tomondan  Elchin — o‘zbek, 
ularga ham boshpana, ham nasibasidan bir ulushini, hatto kafanligini baham ko‘rgan 
xalq farzandi. Yana bir tomondan esa, Elchin qasos olmoqchi bo‘lgan odamlar ham shu 
xalq farzandlari.  
Alanga Zelixonni uch tomondan o‘rab kelardi. Bir tomon ochiq — qochoqlik, qo‘rqoqlik 
yo‘li. Chechenning eng nomardi ham bu yo‘ldan yurmaydi. Zelixon Elchinni qasos 
yo‘lidan qaytara olmasligini bilardi. Zelixon qasosga sherik bo‘lish uchun emas, balki 
Elchinni ajdaho komidan asrab qolish uchun ham uning yoniga kirdi. 
Uch-to‘rt kishi bo‘lib xazinani urish yoki biron boyni qaqshatish Zelixonga cho‘t emasdi. 
Ammo Elchinning boshlayotgan ishi uni ancha gangitib, tashvishga soldi. U Asadbekdan 
cho‘chidi, deyish bo‘hton. Asadbekdan joni  o‘ziga shirin odamlar qo‘rqishadi. Shu 
paytgacha Zelixon jonini sira ayamagan. Uning tashvishi— maqsad sari bir-ikki qadam 
qo‘yganda bevaqt yiqilib qolish. Erkak odam bir ishga qo‘l urdimi, o‘lsa ham oxiriga  
yetkazib o‘lishi kerak — shu aqida asosida ulg‘aygan Zelixon boshqacha yo‘l tutolmas 
edi. 
Zelixon piyoladagi musallasni sipqorib, nigohini  bir nuqtaga qadab o‘tirgan Elchinni 
yelkasiga asta turtib qo‘ydi. 
— Zelixon yarim yo‘lda tashlab qochmaydi. Men — chechenman! Unutma! Asadbek 
senga uylan debdimi, uylan. To‘yga tayyorgarlik ko‘raver. 
Bu gapdan keyin Elchin boshini ko‘tardi. 
— O‘ziga kuyov qilsa-chi? 
Zelixonning rejasida ishning bu tomonga og‘ishi nazarda tutilmagan edi. Asadbekning 
qizini o‘g‘irlash, uning nomusiga tegish g‘oyasi Zelixondan chiqqandi. Ishni boshidan 
oxirigacha o‘zi pishitib    bergan edi. Elchinning vazifasi qorong‘i uyda qo‘rquvdan titrab 
o‘tirgan qizning qo‘yniga kirish edi. Elchin birinchi kirganida «Oyijon!» deb o‘zini himoya 
qilgan, jonholatda tipirchilagan qizni yenga olmadi. Unga rahmi keldi. Agar qiz «otajon!» 
deb baqirganida ko‘z oldiga Asadbekning qahrli nigohi kelib, balki ko‘nglidagi  rahmini 

---

Shaytanat (1-kitob). Tohir Malik