Ayupova M. Yu

 
Artikulyatsion gimnastikaning maqsadi artikulyatsion apparatning barcha 
qismlarining aniq, chaqqon, to‘g‘ri harakatini ta’minlash va artikulyatsion 
apparatning nafas va ovoz hosil qilish organlari bilan koordinatsiyalashgan 
faoliyatini ta’minlashdir. Artikulyatsion muskullarni zo‘riqishdan, qisilish-dan va 
aksincha, bo‘shanglik, zaiflikdan xalos qilish zarur. 
Artikulyatsion apparatni zo‘riqishdan xalos qilish va uning tonusini oshirish uchun gigienik 
massajdan foydalaniladi. Massajda barmoqlarning uchi bilan silash amalga oshiriladi: 
a) peshana o‘rtasidan chakkalar tomon va ko‘z atrofida burunning ikki ko‘z o‘rtasidagi yuqori 
qismigacha; 
b) burunning ikki ko‘z o‘rtasidagi yuqori qismidan quloq oldi chuqurchasi tomon; 
v) burun uchidan yuqoriga va pastga; 
g) burun uchi atrofida vinsimon harakatlar, yuqori va pastki lablarga o‘tish bilan. 
Vibratsion massajda burun qanotlari «m» tovushini talaffuz qilish bilan bir paytda urib turiladi. 
Massaj yuz muskulaturasining harakatlarini faollashtiradi, yuz mimikasini yaxshilaydi. Massaj 
bilan birga bola mustaqil ravishda peshana va burnini tirishtirishni, qovog‘ini solishni, qoshlarini 
kerishni, lunjlarini shishirishni, tabassum kilishni o‘rganadi. Bu mashqlar ovozga go‘zallik beradi, 
ovozning kuchini va tembrini yaxshilaydi. Fiziologiya fani ma’lumotlariga ko‘ra, mimik 
muskullarning harakati, yuz terisining qo‘zg‘atilishi ovoz muskullarining tonusini oshiradi. 
Massaj bilan bir vaqtda artikulyatsion apparatning turli qismlari uchun alohida ajratilgan 
artikulyatsion gimnastika olib boriladi. 
Har bir artikulyatsion harakat oyna oldida o‘tirgan holda aniq, shoshilmasdan, muayyan ritmni 
saqlagan holda amalga oshiriladi (sanoq ostida). 
 

---

Logopedik mashg‘ulotlarning asosiy bosqichi