O’zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muxandislik-texnologiya instituti turdali toshmirzayevich malikov

Mehnatsevarlik.
Inson barcha mavjudotlar ichida xatti – harakatlarining, 
faolyatlarining ko’pligi va xilma – xilligi biln ajralib turadi. Mehnat ana shu xatti – 
harakatlarning aniq maqsadga yo’naltirilgan qismidir.
Mehnatsevarlik tamoyili mehnat jarayonida shaxsning o’z – o’zini namoyish 
etishga, o’zligini royobga chiqarishga, o’zgalar bilan munosabat o’rnatishga imkon 
yaratuvchi axloqiy fazilatdir. U insondagi halollikni, intizomni, ishtiyoq va intilishni 
talab etadi, mehnatga nisbatan subektiv tarzdagi ijobiy munosabatni taqozo qiladi. 

---

337 
Mehnatsevarlikni tarbiyalab borishda, uni kuchaytirishda raqobat alohida 
ahamiyatga ega. Zero, raqobat faqat moddiy ustunlikni emas, balki ma’naviy 
ustunlikni ham taqozo etadi, ya’ni unda moddiylik va ma’naviylik teng ishtirok etadi.
Mustaqilligimiz sharofati bilan mehnat yana erkin shaxning o’ziga va 
atrofdagilarga individual munosabatga aylandi, “mohiyatan besh qo’l barobar bo’sin” 
degan tenglashtirish siyosati barham topdi. Mehnatsevarlik esa yangi jamiyatimiz 
kishisining, jahonniy kenglikka chiqish huquqiga ega bo’lgan shaxsning sevimli va 
huzurbaxsh tamoyiliga aylandi. 
 Tinchlikparvarlik
.

Bu axloqiy tamoyil ham insoniyat hayotida muhim 

ahamiyatga ega. Chunonchi, tinchlikparvarlik urushning, qon to’kishning har qanday 
ko’rinishini inkor etadi, oddiy tinchliksevar shaxsning tinch – totuv yashashga 
bo’lgan munosabati bilangina chegaralanib qolmaydi, balki dushmanlik va 
tajovuzkorlikka qarshi kurashni, zarba berishni taqozo etadi. Unda tinchlik haqida 
chiroylik gaplar aytish, yig’inlarda ma’ruzalar qilish emar, balki faol xatti – harakat, 
uyushtiruvchlik, tashkilotchilik birinchi faoliyat hisoblanadi.
Tinchlikparvarlar fidoiy insonlardir. Ularning ana shu fidoiylarcha xatti – 
harakatlari pirovard natijada har bir inson hayotiga qaytarilmas noyob qadriyat 
sifatida qarashga, har bir fuqaro qadrini, har bir davlat suverenetetini, har bir 
millatning o’z hayot tarziga monand yashash huquqini muqaddas deb tan olinishiga 
olib keladi, mamlakatlararo jamoat tartibini saqlashga, avlodlar ravnaqiga, tarixiy – 
madaniy hamkorlikka, millatlar va turli ijtimoiy guruhlar orasida o’zaro 
tushunishning qaror topishiga xizmat qiladi.