Фаол инвестиция сиёсати шароитида инвестициялар ҳисоби ва таҳлили: зарурат, мақсад ва вазифалар

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий журнали. №2, апрель, 2021 йил. ISSN: 2181-1016 
10 
техник 
таҳлилдан 
тўғри 
фойдаланиш 
солиғи базасини тўғри аниқлаш 
- 
инвестицияларга 
оид 
бухгалтерия 
ахборотларининг 
ишончлилигини 
инвентаризация 
орқали 
текшириш ва баҳолаш 
- 
инвестициялашдан 
олинадиган иқтисодий нафни 
тўғри ўлчаш 
- номолиявий активларни бериш 
йўли 
билан 
киритилган 
инвестициялар бўйича қўшилган 
қиймат 
солиғини 
тўғри 
ҳисоблаш 
- 
инвестициялардан 
олинадиган даромадлар ва 
уларни 
тан 
олиш 
мезонларини 
ҳисоб 
сиёсатида белгилаш орқали 
ҳисобини юритиш 
- инсон капиталига киритилган 
инвестициялар 
самарадорлигини 
сиёсий, 
иқтисодий, 
ижтимоий 
ва 
техникавий омиллар асосида 
баҳолаш 
- молиявий инвестициялардан 
олинадиган даромадлар бўйича 
солиқ базасини тўғри аниқлаш ва 
имтиёзлардан фойдаланиш 
- 
инвестицияларга 
оид 
ишончли, муҳим ва аниқ 
молиявий 
ахборотларни 
расмий ҳисоботларда ўз 
вақтида очиб бериш 
- инвестицияларни йўналтириш 
бўйича бошқарув аппаратини ўз 
вақтида ишончли, тушунарли, 
содда ва сифатли ахборотлар 
билан таъминлаш 
- реинвестициялаш жараёнида 
солиқларни тўғри ҳисоблаш 
- инсон капиталига қилинган 
инвестицияларни 
фойда 
солиғига таъсирини баҳолаш 
орқали солиқни ҳисоблаш 
- 
инвестицияларни 
қайта 
баҳолаш 
натижасида 
юзага 
келадиган даромад ва зарарлар 
бўйича солиқ оқибатларга баҳо 
бериш. 
- инвестициялар бўйича юзага 
келган солиқ мажбуриятларини 
ўз вақтида бажариш 
Бироқ, корхонада инвестиция таҳлилининг мақсади унинг ташкилий, 
услубий ва амалий жиҳатларини қамраб олган ҳолда белгиланиши мақсадга 
мувофиқдир.
Бизнинг фикримизча, хўжалик юритувчи субъектларда инвестициялар 
таҳлилининг мақсади уларнинг шаклланиши, амалга оширилиши ҳамда 
натижаларининг 
баҳоланиши 
каби 
кетма-кетликдан 
келиб 
чиқиб 
белгиланиши лозим. Шу боисдан инвестициялар таҳлилининг мақсади 
корхонанинг инвестиция салоҳиятини баҳолаш, инвестицияларни амалга 
ошириш, уларнинг ҳақиқий иқтисодий самарадорлиги ва унга таъсир этувчи 
омилларни аниқлаш орқали бошқарув аппаратини инвестициявий қарорлар 
қабул қилиши учун илмий асосланган, ишончли ва тезкор таҳлилий 
ахборотлар билан таъминлашдан иборат бўлмоғи лозим деб ҳисоблаймиз. 
Ушбу мақсаддан келиб чиқиб, хўжалик юритувчи субъектларда 
инвестициялар таҳлилининг асосий вазифалари қуйидагиларга қаратилмоғи 
лозим: 

хўжалик юритувчи субъектларнинг инвестиция салоҳиятига баҳо 
бериш орқали инвестицион режасини тузиш учун илмий асосланган 
ахборотлар билан таъминлаш; 

инвестиция режасининг бажарилиши натижасида хўжалик юритувчи 
субъект молиявий ва иқтисодий салоҳиятини яхшилаши, бизнесни 
модернизация ва диверсификация қилиш орқали рақобатдошлигини ошириш 
учун барча мавжуд ресурсларни ўрганиш; 

---