O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti zoologiya va anatomiya kafedrasi


O‟rgimchaksimonlarning xilma-xilligi



Download 1,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet196/214
Sana18.02.2022
Hajmi1,91 Mb.
#452628
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   214
Bog'liq
zoologiya fanidan maruza matni (1)

O‟rgimchaksimonlarning xilma-xilligi 
Chayonlar (
Scorpiones
) turkumi.
Chayonlarning tanasi yaxlit boshko‘krak va ko‘p 
bo‘g‘imli qorindan iborat. Pedipalpasi qisqichga aylangan. Qorin bo‘limi 12 bo‘g‘imli bo‘lib, 7 
bo‘g‘imli keng oldingi va 5 bo‘g‘imli ingichka keyingi qoringa bo‘linadi. Keyingi qorin 
bo‘limi bo‘g‘imlari harakatchan, uning uchki qismida bir juft zahar bezlari va nayzasi 
joylashgan. Chayon nayzasidan o‘ljani o‘ldirish va dushmandan himoya qilish uchun 
foydalanadi. Chayon o‘ljani pedipalpasi bilan tutib olgach, qornini yelkasi ustidan oshirib, 
nayzasini uning tanasiga sanchadi. Qorin bo‘ limi ostki qismi bo‘g‘imlari ikki yonida bir jufdan 
joylahgan nafas olish teshiklari va birinchi qorin bo‘g‘imidagi bir juft taroqsimon o‘simtasi 
qorin oyoqlari qoldiqlari hisoblanadi.
Chayonlar odam uchun uncha xavfli emas, lekin tropik o‘lkalarda tarqalgan chayonlar 
zahari odamlar, ayniqsa bolalarga kuchli ta‘sir ko‘rsatadi. Chayonlar issiqsevar, janubiy 
mintaqalarda keng tarqalgan yirtqich hayvonlar. Ular kunduzi toshlar ostiga yoki boshqa pana 
joylarga yashirinib olib, tunda ovga chiqadi. 
Chayonlar - eng qadimgi o‘rgimchaksimonlar. Ularning 600 ga yaqin turi m′lum. 
Ko‘pchilik turlari mayda. O‘rta Osiyo hududida keng tarqalgan 
chipor chayon - Buthus eupeus
uzunligi 6,5 sm ga yetadi. 

Download 1,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   192   193   194   195   196   197   198   199   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish