Lekciya №1 Tema: Ómir qáwipsizligi páninin maqset ham waziypalari rej e

Download 0,54 Mb.

Pdf ko'rish

bet	3/22
Sana	09.02.2022
Hajmi	0,54 Mb.
	#438751

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 22

Bog'liq
1- тема (2)

Texnosfera

Qorshaǵan ortaliq -
insandi qorshap turǵan ortaliq bolip, insanniń ómiri
dawaminda iskerligine, oniń den sawliǵina , násiline tuwridan-tuwri, birden urinba
yaki araliqtan tásir etiwge qábiletli faktorlardiń shártli jiyindisi esaplanadi.
Insan hám qorshaǵan ortaliq úzliksiz óz-ara tásirde bolip, barqulla hárekettegi “Insan
hám qorshaǵan ortaliq ” sistemasin payda etedi. Dunyaniń evolyutsion protsessinde bul
sistemani payda etiwshiler úzliksiz ózgerip baradi. Qorshaǵan ortaliq ózgeredi, insan
ózlestirgen jer usti hám jer asti aymaǵi ulkeyedi, tábiyg’iy túrde tábiyat ortaliǵi
insaniyat jámiyetiniń ósip baratiǵan tásirin basinan keshirmekte, insan tárepinen jasalma
jaratilǵan xizmet xizmet kórsetiw orinlari, qala hám islep shiǵariw ortaliǵi payda boldi.

2
Tábiyǵiy ortaliq ózi jeterli bolip, insan qatnasisiz erkin payda bola aladi hám
rawajlana aladi. Insan tárepinen jaratilǵan basqa barliq ortaliq erkin rawajlana almaydi,
olar payda bolǵannan soń góneredi hám jemiriledi. Insaniyat óziniń rawajlaniw
basqishinda tábiyǵiy ortaliq penen óz-ara tiǵiz háreket qilǵan. Qorshaǵan ortaliq
tiykarinan biosfera, jer asti, atmosfera hám sheksiz kaynottan payda bolǵan.
Biosfera-
barliq túrdegi organizmler, tiykarinan insan jasawi múmkin bolǵan
qorshaǵan ortaliq bolip, ol quramali dúzilistegi jer shariniń zárúr qabiǵi esaplanadi.
Biosfra bir neshe milliard jillar dawaminda payda bolǵan. Jerdiń betinde ómirdiń
konsntratsiyasi hám iskerligi eń joqari. Insan evolyutsiya protsessinde óziniń aziq-awqat,
materialiq bayliq, klimatliq hám hawa rayi, tásirinen qorǵaniwǵa , ózine qolayliq
jaratiwǵa umtilip, tábiyǵiy ortaliqqa birinshi orinda biosfraǵa toqtawsiz tásirin ótkeredi.
Bul maqsetke erisiw ushin ol biosferanin’ bir bo’limin texnosfera bánt etken jerge
aylandiradi
Texnosfera-
ótmishte biosfraǵ́́́a baylanisli bolǵan keyinirek insandi óziniń
materialliq hám sotsial-ekonomikaliq mútájliklerin elede jaqsilaw maqsetinde tuwridan
tuwri yaki sirttan texnik qurallar menen tásir etken ortaliq. Texnosfera insanlar tárepinen
texnikaliq qurallar járdeminde jaratilǵan qalalar, qorǵanlar, awillar, sanaat kárxanalar
zonasi bánt etken ortaliq esaplanadi.
Insan ómiri dawaminda tek tábiygiy ortaliq penen emes, bálkim sotsialliq ortaliq
dep ataliwshi adamlar menen de úzliksiz baylanista boladi. Insan sotsialliq ortaliq penen
baylanisi barliǵin dawam ettiriw, bilim, tájiriybelerdi almastiriw, óziniń ruwxiy
sawatliliǵin jaqsilawda , intelektual qábiletin asiriwda paydalanadi.

Download 0,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 22