www.ziyouz.com kutubxonasi
73
Dar dil havasi la’li tu doram — mastam,
Dar sari havas qaddi tu doram — pastam.
Sargashta dile ba tori zulfat bastam,
To dil ba tu basam, az g‘am vorastam*.
Forsiy tilni nozik tovlanishlarigacha yaxshi biladigan Hamida Humoyunning qaddiga
qaddi payvasta kelib turgan paytda aytilgan bu sho‘x, serzavq she’rdan erib ketdi-yu,
avvalgi qo‘rquvlarini unutdi. Humoyunning qulog‘iga dudog‘ini yaqin keltirib:
— Bu she’rning zavqidan men ham mastmen! — dedi.
Kuchga to‘lgan zalvorli yigit uning zavqdan erib turgan paytidan foydalandi. Hamida
bonu ihrab yubormaslik uchun tishini-tishiga qo‘ydi, olovli bir og‘riq ko‘zlaridan uchqun
bo‘lib sochilib ketdi. Nazarida yer-u ko‘k zilzila paytidagidek tebrandi. Bu qancha vaqt
davom etganini bilmaydi. Bir vaqt yelkasidan tog‘ qulab tushganday yengil tortdi. Yigit
og‘ir-og‘ir nafas olib yonida yotardi. Odat bo‘yicha Humoyun erta turib, saropardadan
chiqib ketishi, qiz kuni bo‘yi yangalar bilan qolib dam olishi, kuyov uning oldiga
kechqurun qorong‘i tushganda qaytishi kerak edi. Humoyun Hamidadan bir lahzaga
bo‘lsa ham ajragisi kelmadi-yu, ammo xizmat qilib yurganlardan uyaldi, tong
qorong‘isida chiqib ketganicha uch-to‘rt soat davlat ishlari bilan shug‘ullandi, peshin
namozidan so‘ng xirgohga kirib uxlab oldi.
Kunlar qisqa edi, hademay oftob ham botdi. G‘ira-shira qorong‘ilikda Humoyun
saropardaga kirib kelar ekan, Hamida bonuni bir yil ko‘rmaganday sog‘inib qolganini
sezdi.
Ikkovi bir yostiqqa bosh qo‘yganda Humoyun undan pokiza bir is — ona sutini eslatuvchi
hid kelganini sezar, bu gal er-xotinlik unga faqat lazzat emas, balki bo‘lajak farzand va
bo‘lajak ona oldidagi muqaddas burch bo‘lib tuyulardi. Oradan kunlar o‘tib, ikkovi yangi
hayotga o‘rgana boshlagan-da, ochilib gaplashadigan bo‘lishdi.
— Laxo‘rda men bir tush ko‘rganmen, — deb yurak sirini aytdi Humoyun, — boshdan
oyoq yashil kiyim kiygan mo‘ysafid qo‘limga bitta hassa berdi. «O‘g‘il ko‘rsang otini
Akbar qo‘ygin», dedi. «O‘zingiz kimsiz?» desam, otim Ahmadjon Zindafil dedi. Tush o‘ng
kelsa-yu, zora shu o‘g‘il ikkimizniki bo‘lsa, Hamida...
— Men Agrada oq filni tush ko‘rgan edim. Endi bilsam... bu siz ekansiz!
Hamida bonu tushi o‘ngidan kelgani uchun o‘zini baxtiyor sezmoqda edi. Undagi baxt
tuyg‘usi Humoyunga ham o‘tib, uni allanechuk ko‘tarib yubordi, yana she’r aytgisi kelib:
— Hamida, — dedi, — she’rdagiday «sen» deb so‘zlasam maylimi?
— Bajonidil!
— Bevafo charxning dastidan xonumonlar vayron bo‘ldi. Saroy-yu qasrlarda dilim
bunchalik shod bo‘lmagan edi, Hamida! Yaxshi ko‘rgan yorining vasliga yetgan dil
quvg‘inda, chaylada yashaganda ham shohona saroylarda yashagandagidan xurramroq
bo‘la olar ekan. Sening bokira g‘unchang ochilishi bilan mening jon-u jahonim yangilanib
ketdi*.
— Buning uchun men tangriga shukronalar ayturmen!
Humoyun ko‘tarinki she’riy ohangda davom etdi:
— Tangrim senga ikki narsani ato qilganki, ikkovi ham noyob. Biri — shunday surating
borki, seni sevgan odam o‘zini baxtli sezgay. Yana bir — shunday siyrating borki,
muhabbating o‘zingga ham baxt keltirgay. Men bu ikki narsani hanuzgacha bir joydan
topa olmay yurgan edim.
— Nechun? Bu ikki narsa o‘zingizda ham bor-ku!
Hamidaning jo‘ngina qilib aytgan bu maqtovi Humoyunga shunday zavq berdiki, u qizni
quchib, duch kelgan joyidan — nozik bo‘ynidan, kulgan lab-laridan, hatto sirg‘a taqilgan
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |