www.ziyouz.com kutubxonasi
333
tug‘ushgan singlimday yonimda turdi. Shahzoda Salim ham «men sizga o‘g‘il
emasmenmi?» — deb necha marta dilimga taskin berdi. Rahmatli katta momomiz Mohim
begim o‘gaylik balosidan mudom baland turar ekanlar. Hindol mirzoni o‘z o‘g‘illariday
tarbiya qilgan ekanlar. Hazrat onangiz ham bizni o‘sha ulug‘ momodan ibrat olib, inoq
bo‘lishga o‘rgatdilar. Men ham shahzoda Salimga mehr qo‘yganmen, she’r
o‘rgatganmen, uni o‘z o‘g‘limdan ziyod parvarish qilganmen!
— Bu rost! — dedi Maryami Zamon. — Shayx Bobo* ham begimni mendan ziyod hurmat
qilur.
— Shuning uchun, — deb Salima begim Akbarga qarab davom etdi, — agar vakolat
bersangiz, men Ollohobodga elchilikka boray. Aminmenki, Abulfazlning o‘limida
shahzoda Salimning ishtiroki yo‘q. Ota-bolani urushtirishdan manfaatdor bo‘lgan qora
kuchlarning tuhmati bu!
Akbarning o‘zi ham buning tuhmat bo‘lishini juda istardi, o‘shanda uning bir alami ikki
bo‘lmasdi.
O‘g‘li o‘ylanib qolganini ko‘rgan Hamida begim Salimaga yon bosa boshladi:
— Bir vaqtlar rahmatli Xonzoda begim Agradan Laxo‘rga elchi bo‘lib borib, og‘a-ini
urushini bartaraf qilgan edi. Salima ham hozir o‘sha dono kayvonining yoshida. O‘zi ham
yil sayin Xonzoda begimga o‘xshab bormoqda. Kechirimli bo‘ling, shoh o‘g‘lim. Bobur
bobongiz — «ulug‘lar ko‘tarimlik bo‘lg‘ay» deb bejiz aytmaganlar!
Ollohobod Jamna bilan Ganga quyiladigan joyda, Agradan otda salkam bir oylik yo‘l.
Salima begim shahzodani o‘gay ko‘rmay, shunday uzoq safarni va mushkul elchilikni
zimmasiga olmoqchi ekani Akbarga katta bir fidoyilik bo‘lib ko‘rindi. Onasining bemorligi-
yu Maryami Zamonning dardlariga ham davo shu ekanini Akbar sezdi. U Salima begimga
uch yuz kishilik qo‘riqchi askar va boshqa hamma kerakli narsalarni berib Ollohobodga
jo‘natdi.
Oradan uch oylar o‘tdi, savr oyi kirib, hind issiqlari avjiga chiqa boshlagan kunlarda
Ollohoboddan xushxabar keldi. Katta amir-u sarkardalar borib ko‘ndirolmagan
shahzodani Salima begim Agraga otasi bilan yarashishga ko‘ndirib, olib kelmoqda edi.
Kelini dahshatli urush xavfini bartaraf qilganidan suyungan Hamida begimning bemorligi
ham esidan chiqib ketdi. U kelini va nadimalarini yoniga olib, Agradan mahofada
peshvoz chiqdi-da, Salima begimni shahardan o‘n mil narida kutib oldi.
Shahzoda Salim otasiga atab sakkiz yuzta fil, bir karvon tuyaga yuk bo‘ladigan oltin va
turli sovg‘alar olib keldi. O‘g‘lining bosh egib ta’zim qilganidan va katta sovg‘alar
keltirganidan ko‘ngli iyigan Akbar uni bag‘riga bosib ko‘rishdi. La’l va gavhar qadalgan
qimmatbaho sallalaridan birini Salimning boshiga kiydirdi. Yarashishning oxiri to‘yga
ulanib ketdi — Salimning to‘ng‘ich o‘g‘li Xisravni Aziz ko‘kaning qiziga uylantirdilar.
Ota-bola urushining oldini olgan onalar va boshqa xayrixohlar, Abulfazlning o‘limida
faqat Bir Sinx aybdor, deb Akbarni ishontirgan bo‘lsalar ham, lekin dilining bir chetida
toshday tugun hamon yechilmay turar edi. Akbar tasvirxonaga Salim bilan birga kirgan
kuni unga Abulfazlning suratini ko‘rsatdi. Ikki qo‘lida ikkita kitobni ushlab turgan
Abulfazlning ko‘zlari to‘la nur, lablari qatida neklik, u hamon tirikdek va hozir gapirib
yuboradigandek ko‘rindi.
Shu paytda uning qonli sallasiga o‘ralgan kesik kallasi, qilich tekkan peshonasi Salimning
ko‘ziga qayta ko‘rinib ketdi. Suratdagi Abulfazl qog‘oz yuzidan turib kelib, shahzodaning
yoqasidan oladigandek va uni Akbarga tutib beradigandek tuyuldi. Salimning rangi
yerday o‘ngib:
— Yo‘q, yo‘q, Bir Sinx o‘zi qilgan bu ishni! — deb yubordi.
— Undoq bo‘lsa... nechun Bir Sinxni Ollohobodda yashirib yurgan emishsiz?
— Bir Sinx Mevarga qochib ketmishdir! Ko‘rgan odamlar aytdi: tog‘larda sizga qarshi
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |