O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti “mehnat ta’limi” kafedrasi

Moylovchi materiallar
. Ishqalanib ishlaydigan detallarning 
ishqalanish  yuzalarini  moylashga  xizmat  qiluvchi  materiallar 
moylovchi 
materiallar 
deyiladi.  Moylar  detallarning  korroziya-bardoshligini  oshirish, 
yeyilishini  kamaytirish  va  ekspluatatsioi  muddatini  uzaytirish  uchun  xizmat  etadi. 
Moylar suyuq, qattiq va  qo‘shilmali bo‘ladi. Suyuq  moylarga  mineral,  o‘simlik, 
hayvop  moylari  kiradi.  Mashinasozlikda  ko‘p  fsshdalaniladigan  moy  mineral 
moylardir.  Bu  moylarga  texnik  vazelin,  mashina  va  si-lindr  moylari  kiradi.  Ular 
bilan  bir  qatorda  sovun  aralashti-rilgan  qattiq  moylar  (solidol,  tavot,  texnik 
vazelin) dan ham foydalaniladi. 
Qo‘shilmali  moylarda  sovundan  boshqa  grafit,  talk,  slyuda-lar  ham  bo‘ladi. 
Moylarni  tanlashda  ishqalanuvchi  detallar  kons-truksiyasiga,  ish  sharoitiga 
(nagruzka,  temperatura,  muhit),  o‘zaro  ishqalanuvchi  materiallarga  qaraladi. 

---

 
162 
Moylarning  asosiy  xarak-teristikasiga  qovushoqligi,  alangalanish  temperaturasi 
kiradi. Eng yuqori qovushoq moy mineral moy bo‘lib, uning qovushoqligi 17—
22 Pa dir. Mashinasozlikda zichlash materiallari sifatida charm, asbest, karton va 
boshqalar,  qistirmalar  sifatida  charm,  asbest,  karton  va  boshqa  materiallardan 
ham foydalaniladi.