Avtotransport vositalarida

Takrorlash uchun savollar:
1. Harakat muntazamligining ta’minlanishi uchun qanday shart
bajarilishi kerak?
2. Avtobuslar harakati muntazamligi buzilishining asosiy sabablari
nimalardan iborat?
3. Harakat muntazamligini oshirishning qanday usullari mavjud?
4. Yo‘lovchilar transportini boshqarishning avtomatlashtirilgan tizimi
qanday afzalliklarga ega?
3.5. Avtobuslarning ishga chiqishini tashkil etish
Yo‘lovchilar oqimining kunning soatlari va yil fasllari bo‘yicha
notekis taqsimlanishi, yo‘l va boshqa sharoitlarning o‘zgarib
turishi yo‘nalishlarda ishlayotgan avtobuslar ish soatlarining bir-
biridan farq qilishiga olib keladi. Bu esa korxonadagi hay-
dovchilarning oylik ish kunlari va soatlarining ham bir-biridan
keskin farq qilishiga sabab bo‘ladi. Avtobuslarning ishga chiqishini
har bir haydovchining mehnati va dam olishini hisobga olib
tashkil etish kerak bo‘ladi. Avtobuslarni ishga chiqarishni tashkil
qilish uchun avtobus saroyining tasarruf xizmati bo‘limi dastlab
barcha yo‘nalishlarda va buyurtma bo‘yicha safarga chiqarilishi
rejalashtirilgan avtobuslarning bir kunlik talabnomasi bilan
tanishib chiqadi. Nozim nazorat chiqarish punkti navbatchi
mexanigi bilan birgalikda safarga chiqishi kerak bo‘lgan va
zaxiradagi avtobuslarning texnik tayyorgarlik holatini aniqlaydi.
Har bir yo‘nalish bo‘yicha avtobuslarga chiðtachilar va zaxira
haydovchilarining taqsimlanishini, avtobuslarni safarga chiqarish
bilan bog‘liq farmoyishlarni o‘rganadi. Nozimlik xizmatida yo‘l
varaqasi va boshqa hujjatlar bilan tanishadi. Nozim oldingi kungi
nozimlik hisobotini, avtobuslar harakat muntazamligini, har bir
yo‘nalish bo‘yicha tashish hajmining bajarilishini o‘rganib
chiqadi. Shuningdek, avtobus yo‘nalishlari va avtosaroy bo‘yicha
oylik rejaning bajarilish ahvoli bilan tanishadi. Avtosaroy texnik
xizmati navbatchisi avtobusning haqiqiy saroydan chiqish vaqtini
yo‘l varaqasiga belgilaydi.
Qabul qilingan nozimlik xizmati nizomiga muvofiq avtosaroy
navbatchi nozimi muntazam ravishda markaziy nozimlik bosh
bekatining bosh yoki katta navbatchi nozimiga avtobuslarning
safarga chiqarilishi haqidagi ma’lumotni beradi.
Saroy nozimi avtobuslarning yo‘nalishdagi harakatini va
ishini nazorat qiladi. Shaharlarda avtobus boshbekati bo‘yicha

---

128
navbatchi nozim avtobusning boshbekatga kelish vaqti haqidagi
ma’lumotni saroy nozimiga yetkazadi.
Avtobuslarning safardan vaqtidan oldin qaytib kelgan
holatlarida yo‘l varaqasiga haqiqiy qaytib kelish vaqti belgilanadi. Bu
haqda nozimlik kun hisobotida ma’lumot beriladi. Nozim safardan
qaytib kelgan avtobuslar o‘rniga zaxiradan avtobus jo‘natadi.
Avtobuslarni safarga stansion harakat jadvalida ko‘rsatilgan
vaqtda chiqariladi.
Nozim ish kunining oxirida yo‘l varaqasiga va nozimlik jurnaliga
avtobuslarning saroyga haqiqiy qaytib kelish vaqtini qayd qiladi.
Avtosaroy nozimlik xizmati xonasida avtobuslarning safarda,
saroyda va texnik xizmat ko‘rsatishda ekanligi to‘g‘risidagi
ma’lumotlar maxsus nozimlik ko‘zgusida aks ettiriladi.