Асосий касалликнинг баёии

5.
 
Қаварчиқ
(urtica) -тери сатҳидан бўртиб, қавариб чиқадиган чегараланган тошма. Юзаси 
текис ва силлиқ, қичишиш билан кечади. 
6.
 
Пуфак
(bulla) - эпидермис ва унинг тагида суюқлик тўпланиши натижасида ҳосил 
бўладиган бўшлиқли элемент. Пуфак мугуз қават остида (субкорнеал), тиканли қават 
бағрида (интраэпидермал) ва асл терида (субэпидермал) жойлашиши мумкин. Кичиги
нўхатдай, каттаси тухумдай келади. 
7.
 
Пуфакча
(vesiсu1а) - таркибида сероз ѐки қонли суюқлик сақлайдиган кичик бўшлиқли 
тошма. Энг катта пуфакча тариқдек бўлади. Пуфакча асосан яллиғланган доғлар сатҳида 
тошади. 
8.
 
Йирингча
(рustu1а)-таркибида йиринг сақлайдиган бўшлиқли элемент. Йирингча бўшлиғи 
эпидермисда ҳосил бўлади. Жойлашиш тарзига қараб юзаки, чуқур ва фолликуляр 
йирингчалар фарқланади. 
Тери тошмалари фақат бир турдаги бирламчи элементлардан тузилган бўлиши мумкин. 
Бунга мономорф тошма (масалан, қўъбусдаги тугунчалар) дейилади. Тошмалар турли-туман 
бирламчи элементлардан иборат бўлса, полиморф тошма деб аталади. Масалан, гушда 
эритема, тугунча, пуфакча ва йирингча кузатилади. Агар тошма таркибида бирламчи элемент 
билан бирга бир неча иккиламчи элементлар кузатилса, сохта полиморфизм деб аташ лозим. 
Пуфакли эпидермолизда пуфаклар билан қалоқ, шилиниш ва пигментли доғларнинг учраши 
бунга мисол бўлади. 
Иккиламчи тошма элементларига қуйидагилар киради:
1. Пигментли доғлар
(pigmentatio) – гиперпигментли ва гипопигментли бўлади. 
Гиперпигментли доғлар кўпинча бирламчи (тугунча, пуфакча, пуфак, йирингча) ва 
иккиламчи (ѐриқ, эрозия) тошмаларнинг ўрнида меланин пигменти тўпланиши натижасида 
ҳосил бўлади. Гипопигментли доғлар эса қипиқланувчи доғлар ва тугунчаларнинг сўрилиши 
натижасида пайдо бўлади. Бундай доғлар сохта лейкодерма деб аталади (кепаксимон 
темираткида, қўъбусда). 
2. Қипиқ
 
(squama) – тери сатҳидан кўчиб тушадиган, ғоваклашган мугуз қаватнинг 
тангачасимон ҳужайраларидир. Ранги оқимтир, сарғиш, кулранг, жигарранг бўлиши мумкин. 
Катталигига қараб унсимон, кепаксимон, тангачасимон ва баргсимон бўлади. 
3. Қалоқ
(сrustа) – бўшлиқли элементлар пардасининг ва улардан ажралиб чиққан 
суюқликнинг қуриши натижасида ҳосил бўлади. Бирламчи тошманинг характерига қараб 
сероз, йирингли, геморрагик қалоклар фарқланади. Шу сабабли уларнинг ранги сариқ, яшил, 
қизил, қора бўлиши мумкин. 

---