Махсус таълим вазирлиги мирзо улуғбек номидаги

59-расм.
 
Бир ҳужайрали 
Acetobularia
сув ўтлари салласи 
формаларининг шаклланишига ядронинг таъсири. 
1 - 
А.мediterranea; 2 – A.wettsteinii;
3 – вегетатив дурагай, унинг 
А.мediterranea
дан олган поячаси 
A.wettsteinii
нинг ризоидига пайванд қилинган. 
Ризоидларида биттадан ядроси кўриниб турибди. 

---

227 
Шундай қилиб, юқорида келтирилган далиллар организмлар 
ирсиятини ва ирсийланишини таъмин этишда ядронинг етакчи роль 
ўйнашлигини исботлайди. Лекин шуни ҳам таъкидлаш зарурки, ҳар иккала 
тажрибада ҳар хил турларга мансуб организмларнинг ядро ва 
цитоплазмаси ўзаро таъсирда бўлсалар-да, ҳужайрага қўшимча ҳолда 
сунъий таъсир ҳам кўрсатилган эди. Шу сабабли бу хилдаги тажрибалар 
ядро ва цитоплазманинг ирсийланишдаги ролини тўлиқ очиб бера 
олмайди. Бу муаммони мукаммал ўрганиш учун бир тур ичидаги 
организмларнинг нормал жинсий кўпайиши шароитида олинган 
дурагайларда тадқиқ ишларини олиб бориш лозим. 
VIII.2 Цитоплазматик ва ядровий (хромосомавий)
ирсиятнинг қиёсий характеристикаси 
 

Ирсиятнинг моддий асоси функциясини бажарадиган ҳужайранинг 

структуравий қисми учта асосий хусусиятларга эга бўлиши керак: 

ҳужайра метаболизмида ҳал қилувчи аҳамиятга эга бўлган 
функцияни бажариши; 

улар ўз-ўзидан бўлиниб кўпайиш хусусиятига эга бўлиши; 

улар ҳужайраларнинг бўлинишидан ҳосил бўлган янги ҳужайраларга 
тенг миқдорда тақсимланиш хусусиятига эга бўлиши. 
Шу учта талабга ядро, аниқроғи, унинг таркибидаги хромосомалар 
жавоб беради. Хромосомаларда генетик ахборотнинг асосий қисми, яъни 
организм генларининг асосий қисми жойлашган бўлади. Шу генлар орқали 
организм белгиларининг генетик белгиланиши ва ирсийланиши