Microsoft Word Dico Fr-Uz doc

www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ÉCLAIRCIR

 

ÉCONOME

 

 

 

177 

osoyishtalik; une éclaircie dans la politique internationale xalqaro siyosiy 

vaziyatda  bir  muncha  yaxshilanish;  4.  siyraklashtirish;  yagonalash,  yagana 

qilish (o‘rmonchilikda); mevalarni siyraklashtirish. 

éclaircir

  I.  vt  1.  yoritmoq;  aniq,  ravshan  ko‘rinadigan  qilmoq,  ravshan 

qilmoq;  éclaircir  une  teinte,  une  couleur  tus,  rangni  ravshan  ko‘rinadigan 

qilmoq;  cette  tapisserie  éclaircit  la  pièce  bu  gulqog‘oz  xonani  ochib 

yubordi;  2.  agr  siyraklashtirmoq;  yaganalamoq;  yagana  qilmoq;  3. 

suyultirmoq, chapishtirmoq, suv qo‘shmoq;  éclaircir une sauce sousga suv 

qo‘shmoq; 4. fig  tushunib bormoq, oydinlashtirmoq,  tushuntirib ravshan, aniq 

qilmoq;  éclaircir une question masalani oydinlashtirmoq; II.  s’éclaircir vpr 

1.  ochilmoq,  torishmoq  (ob-havo  haqida);  le  temps  s’est  éclairci  havo 

ochildi;  2.  siyraklashtirmoq;  ses  cheveux  se  sont  éclaircis  uning  sochlari 

siyraklashib  qoldi;  3.  oydinlashtirmoq,  ravshanlashtirmoq,  ochilmoq; 

s’éclaircir la gorge tomoq qirmoq. 

éclaircissement

 nm 1. yoritish; yoritilish; 2.  tushuntirish, oydinlashtirish, 

ravshanlashtirish;  demander  des  éclaircissements  sur  qqch  biror  narsa 

yuzasidan aniqlik kiritishni talab qilmoq. 

éclairé,  ée

  adj  1.  yoritilgan,  yorug‘;  une  salle  bien  éclairée  yaxshi 

yoritilgan  xona;  2.  fig  ma’lumotli,  ma’rifatli,  bilimdon,  bilimli,  o‘qimishli, 

o‘qigan,  ilmli;  ba’mani,  oqilona,  aqlli,  mulohazali;  un  public  éclairé 

o‘qimishli,  ma’rifatli  omma;  des  esprits  éclairés  yuqori  bilimli  kushilar;  le 

despotisme  éclairé  ilm-madaniyat  rivojlangan  monarxiya;  3.  fig  mantiqiy, 

aqlga  to‘g‘ri keladigan, oqilona,  asosli; une  critique éclairée oqilona, asosli 

tanqid. 

éclairement

  nm  1.  yoritilganlik,  yorug‘lik,  yoritish  darajasi;  2.  phys 

yoritilganlik, (yorug‘lik nurining yoritilgan maydonga munosabati); yoritilganlik 

birligi. 

éclairer

  I.  vt  1.  nur  sochmoq,  yoritmoq;  yorug,  charog‘on  qilmoq;  2. 

yoritmoq,  chirog‘,  yorug‘  tutmoq;  l’escalier  est  sombre,  je  vais  vous 

éclairer zina qorong‘u, men sizga chiroq  tutaman, chiroq  tutib yoritaman; 3. 

fig yoritmoq,  ochib, ochiq-oydin  qilib,  tushuntirib, aytib bermoq; éclairer une 

situation  vaziyatni  tushuntirmoq;  ce  témoignage  éclaire  la  question  bu 

guvohlik masalani oydinlashtiryapti;  4. mil razvedka  ishlarini  olib  bormoq; II. 

s’éclairer vpr 1. yoritmoq, yorishmoq, yorug‘, charog‘on, munavvar bo‘lmoq; 

ravshan bo‘lmoq, nurga to‘lmoq; la scène s’éclaire sahnada chiroq yondi; 2. 

fig ravshan bo‘lmoq,  oydinlashmoq;  maintenant tout s’éclaire  endi hamma 

narsa oydinlashyapti. 

éclaireur

1

  nm  ayg‘oqchi,  razvedkachi;  envoyer  des  éclaireurs  en 

reconnaissance  razvedkaga  yubormoq;  partir  en  éclaireur  razvedkaga 

bormoq. 

éclaireur

2

,  euse

  n  skaut  (XX  asr  boshlarida  dastlab  Angliyada,  so‘ngra 

boshqa  ba’zi  burjua  davlatlarda  yoshlarni  burjua  jamiyatning  g‘oyalariga 

sodiqlik ruhida tarbiyalash uchun tuzilgan bolalar tashkilotining a’zosi). 

éclat

  nm  1.  parcha,  bo‘lak,  siniq;  singan,  sinib  tushgan,  uchgan  joy;  un 

éclat  de  verre,  d’obus  oyna,  snaryad  parchasi;  éclat  de  bois  tarasha, 

payraha;  voler  en  éclats  mayda-mayda  bo‘lib  ketmoq;  sinib  chil-chil 

bo‘lmoq;  2.  to‘satdan  bo‘ladigan  kuchli  tovush;  un  éclat  de  rire  to‘satdan 

kulib  yuborish;  qahqaha;  un  éclat  de  colère  bir  onli  g‘azab,  lov  etib 

boshlangan jahl; 3. fig janjal, mojaro; shov-shuv, duv-duv gap; faire un éclat 

shov-shuv  ko‘tarmoq,  janjal  ko‘tarmoq;  4.  yaltirash,  porlash,  yaraqlash; 

yaltiroq,  yorqin  nur,  shu’la;  jilva;  l’éclat  de  regard  ko‘zning  chaqnashi, 

chaqnagan  ko‘z;  5.  dabdaba,  hashamat;  dabdabalik,  hashamatlik, 

serhashamatlik;  dovruq;  l’éclat  d’une  cérémonie  marosimning  dabdabasi; 

6.  barq  urish,  gullab-yashnash,  ravnaq  topish,  kamol  topish,  yetuklik, 

kamolot; l’éclat de la beauté go‘zallikning kamolot topishi. 

éclatant,  ante

  adj  1.  qattiq,  dabdabali,  jaranglagan,  jaranglaydigan; 

jaranglovchi;  baland tovushli, qattiq ovozli; quloqni  teshadigan, chinqiroq; un 

rire  éclatant  jaranglagan  kulgi;  des  cris  éclatants  quloqni  teshadigan 

qichqiriq;  2.  yorqin,  yorug‘;  charaqlagan,  juda  yorug‘,  haddan  tashqari 

ravshan,  ko‘zni  qamashtiradigan,  yarqiragan;  une  lumière  éclatante  ko‘zni 

oladigan,  yaraqlagan;  une  couleur  éclatante  ochiq  rang,  tus;  3.  maftun 

qiladigan,  kishini  hayratda  qoldiradigan;  victoire  éclatante  hayratda 

qoldiradigan g‘alaba. 

éclatement

  nm  1.  darz  ketish;  2.  bo‘linib  ketish;  éclatement  d’un  parti 

partiyaning bo‘linib ketishi. 

éclater

 vi 1. darz ketmoq, yorilmoq; yirtilmoq, yirtilib ketmoq, portlamoq; la 

gelée a fait  éclater la conduite d’eau kuchli sovuqdan vodoprovod yorilib 

ketdi;  2.  gumburlamoq,  gumburlab  ketmoq,  jaranglamoq;  yangramoq; 

larzaga kelmoq; un coup de feu a éclaté o‘q ovozi gumburlab ketdi; éclater 

en  sanglots  o‘kirib  yig‘lamoq;  3.  fig  shiddat  bilan  boshlanmoq,  birdaniga 

boshlanib ketmoq; ko‘ tarilmoq; la guerre a  éclaté  urush  boshlanib qoldi; 4. 

yaltiramoq,  yarqiramoq;  porlab  turmoq,  ko‘rinmoq;  balqimoq,  nur  sochmoq, 

yiltiramoq;  la  vérité  éclate  haqiqat  yuzaga  chiqadi;  5.  fig  bo‘linmoq, 

parchalanmoq, tarkibiy qismlarga ajratmoq, tugamoq. 

éclectisme

  nm  philos  1.  eklektizm  (turlicha  qarashlarni,  nazarlarni  bir-

biriga  o‘zboshimchalik  bilan  qorishtirib  yuborish)  2.  eklektiklik;  qorishganlik 

(fikr, qarashlarning qorishganligi). 

éclipse

 nf 1. oy, quyosh tutilishi; une éclipse totale de soleil quyoshning 

to‘liq tutilishi; 2. tushkunlik, inqiroz, tanazzul. 

éclipser

  I.  vt  1.  to‘smoq,  pana,  qorong‘u  qilmoq,  qoplab  olmoq;  la  lune 

éclipse  le  Soleil  Oy  Quyoshni  to‘sib  qo‘ydi;  2.  fig  ustun,  baland  kelmoq; 

bosib,  o‘tib  ketmoq,  soyasida  qoldirmoq;  il  a  éclipsé  tous  ses 

concurrentes  u  o‘z  raqiblaridan  ustun  keldi;  II.  s’éclipser  vpr  fam 

sezdirmasdan,  pisib  jo‘nab  ketmoq;  s’éclipser  avant  la  fin  du  spectacle 

spektakl tugashidan avval sezdirmasdan jo‘nab qolmoq. 

écliptique

 nm astron  ekliptika (quyosh  bir yilda  aylanib chiqadigan katta 

fazoviy yo‘l). 

éclisse

  nf  1.  yog‘och  pona;  2.  méd  taxtakach;  3.  relslarini  tutashtirib 

turuvchi po‘lat parchasi. 

éclopé,  ée 

I.  adj  oqsoq,  oqsab  yuradigan;  II.  n  1.  cho‘loq  odam;  2.  mil 

safda yurishga yaramaydigan askar. 

éclore

 vi 1. tuxumdan chiqmoq, chaqilib chiqmoq, tuxumni ochib chiqmoq; 

2. ochilmoq, gullamoq;  3. fig yuzaga kelmoq, paydo bo‘lmoq, kelib chiqmoq, 

tug‘ilmoq;  le  projet  est  près  d’éclore  o‘ylab  qo‘yilgan  ish  yuzaga  chiqish 

arafasida. 

éclosion

  nf  1.  tuxumdan  chiqish,  tuxumni  ochib  chiqish;  2.  gullash, 

ochilish;  3.  litt  tug‘ilish,  paydo  bo‘ lish;  éclosion  d’une  idée  g‘oyaning 

tug‘ilishi. 

écluse

 nf shluz (suv sathi turli bo‘lgan bir joydan ikkinchi joyga kemalarni  

o‘tkazish  uchun  xizmat  qiladigan  gidrotexnik  inshoot;  to‘g‘ondagi  suv 

darvozasi);  les  écluses  d’un  canal  kanaldagi  shluzlar;  ouvrir,  fermer  les 

écluses shluzlarni yopmoq, ochmoq. 

écluser

  vt  1.  shluzdan  o‘ tkazmoq,  kemani  shluzdan  o‘ tkazmoq;  2.  fam  

ko‘p ichmoq. 

éclusier, ère

 n shluz nazoratchisi, boshqaruvchisi. 

écœurant,  ante

  adj  1.  ko‘ngilni  aynitadigan,  ozdiradigan,  o‘qchitadigan, 

qayt  qildiradigan,  qustirib  yuboradigan;  qo‘lansa;  une  odeur  écœurante 

qo‘lansa  hid;  2.  nafrat  qo‘zg‘atadigan,  jirkantiradigan;  un  spectacle 

écœurant nafrat qo‘zg‘atadigan manzara. 

écœurement

 nm 1. ko‘ngil aynish, behuzur bo‘lish, qayd qilgisi kelishi; 2. 

fig  jirkanish;  nafratlanish;  nafrat,  jirkanchlik;  3.  ma’yuslik,  g‘amginlik, 

umidsizlik, ma’yus bo‘ lish, umidsizlanish, tushkunlik. 

écœurer

  vt  1.  ko‘ngil  aynimoq,  behuzur  bo‘ lmoq,  o‘qchimoq;  2. 

jirkantirmoq;  nafratlantirmoq,  nafrat  qo‘zg‘atmoq;  3.  umudsizlikka, 

tushkunlikka tushirmoq, umidsizlantirmoq. 

école

 nf 1. maktab, o‘quv yurti; une  école  maternelle  bolalar  bog‘chasi; 

l’Ecole  Normale  Supérieure  Pedagogika  instituti  (Fransiyada);  manquer 

l’école  dars  qoldirmoq;  faire  l’  école  buissonnière  darsdan  qochmoq; 

darsga kelmaslik; 2. maktab,  tayyorgarlik,  ta’lim, saboq; être à bonne école 

yaxshi  saboq  olmoq;  3.  maktab,  yo‘nalish,  oqim  (adabiyot,  san’atda);  le 

fondateur  d’une  école  oqimning  asoschisi;  fonder  une  école  maktab 

yaratmoq, maktabga asos solmoq. 

écolier, ère

 n o‘quvchi; écolier appliqué tirishqoq o‘quvchi. 

écologie

 nf ekologiya. 

éconduire

  vt  1.  rad  qilmoq,  qaytarmoq,  yo‘q  demoq;  2.  haydamoq, 

haydab yubormoq, quvib chiqarmoq, jo‘natmoq. 

économe

  nm  1.  xo‘jalik  bo‘limi  mudirligi  vazifasi,  lavozimi;  2.  xo‘jalik 

bo‘lim i joylashgan idora.