Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

 
185 - САВОЛ: 
ФАОЛ ТАЪЛИМ ҚАНДАЙ ЖАРАЁНЛАР 
АСОСИДА ТАШКИЛ ЭТИЛАДИ? 
ЖАВОБ: Фаол таълим – таълим жараёнида таълим берувчи ва 
таълим олувчиларнинг онгли ва фаол иштироки, мустақиллиги 
ҳамда ижодий қобилиятларини ишга солувчи тизимий-педагогик 
жараёндан иборат. 
Фаол таълим жараёнида ўзлаштирилган билим ва иш ҳаракати 
усуллари мазмунан мукаммал тизимли, мантиқий тугал ва турли 
ишлаб чиқариш вазиятларида қўлланишга яроқли бўлади. Бунда 
асосан қуйидаги таълим методлари фойдаланилади: баҳс-мулоҳаза, 
фикрлашга жалб қилиш, доскада мустаҳкамлаш, ишбилармонлик 
ўйини, ролли ўйин, ақлий ҳужум ўйини, китоб (манбалар) билан 
ишлаш ўйини, танқидий фикр юритиш ўйини, мулоқот-назорат дарси, 
касбий компьютерли ўйинлар ва шу кабилар. 
КЎРСАТМА: фаол таълим методларини ўзлаштиришда ва 
улардан ўз касбий фаолиятларида фойдаланишда ўқитувчилар 
қуйидаги вазифаларга эътибор бериши керак: 

таълим мақсадини аниқлаш; 

таълим вазифасини аниқлаш;

таълим бериш предметини аниқлаш;

таълим мазмунини аниқлаш;

таълим бериш натижаси ва унинг самарадорлигин аниқлаш 
мезонларини ишлаб чиқиш; 

---

138 

муаммоли ва ахборотли таълим элементларидан фойдаланиш 
ва шу кабилар. 
 
186 - САВОЛ: 
ФИКРЛАШ 
ЭРКИНЛИГИ 
ДЕГАНДА 
НИМАНИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Фикрлаш эркинлиги – инсоннинг энг асосий шахсий 
ҳуқуқларидан бири бўлиб, аввало, шахснинг ҳар қандай мафкуравий 
тақиқлардан ҳоли, эркин экани, ҳар ким ўзи хоҳлаган маъанавий 
қадриятлар тизимини мустақил танлашини англатади. 
Фикрлаш эркинлиги инсоннинг интеллектуал ва маънавий 
ҳаётининг ҳамма йўналишларини ўз ичига олади. 
Фикрлаш эркинлиги инсоннинг мутлақ ҳуқуқи бўлиб, Ўзбе-
кистон Республикаси Конституциясининг 29-моддасига кўра, ҳар 
ким фикрлаш эркинлиги ҳуқуқига эга, фикр юритиш ва уни ифодлаш 
эркинлиги фақат давлат сири ва бошқа сирларга тааллуқли бўлган 
тақдирдагина қонун билан чегараланиши мумкин. 
КЎРСАТМА: Ҳар қандай киши ўйлаб, ақл билан иш тутадиган 
мулоҳазали бўлиши керак.