Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

118 - САВОЛ: 
АНЪАНАВИЙ ЎҚУВ АДАБИЁТЛАРИ – 
БУ ҚАНДАЙ АДАБИЁТЛАР? 
ЖАВОБ: Анъанавий ўқув адабиётлар – бу билим олув-
чиларнинг ёши, психологик ва физиологик хусусиятлари, маъ-
лумотлар ҳажми, хат ўлчовлари, шрифтлари, қоғоз сифати, 
муқова тури каби кўрсаткичларни ҳисобга олган ҳолда қоғозга 
чоп этиладиган манбалар.
КЎРСАТМА: Мавзуга оид маълумотларни ахборот кўри-
нишига келтириш ҳам илмий тадқиқот ишини режалаштиришда 
ўз аксини топмоғи лозим. Бунда анъанавий ўқув адабиётларини 
ҳисобга олиш муаммо ечимининг истиқболини белгилашда 
дидактик асос бўла олади. 
119 - САВОЛ: 
АНДОЗА ДЕГАНДА НИМАНИ ТУШУ-
НАСИЗ? 
ЖАВОБ: Андоза таълим-тарбия жараёнида муҳим аҳамият 
касб этади. У орқали таълим-тарбиядаги синов ва текшириш-
лардан ўтган вариантлар (ҳаттоки, таълим парадигмалари ҳам) 
бошқа объектга ҳам кўчирилиши мумкин. Улар қуйидагидек уч 
босқичда олиб борилади: 
1. Қизиқиш уйғониш жараёнларида; 
2. Саволларга жавоб излаш жараёнларидан фойдала-
нишларга оид тадқиқот ишларини олиб боришда; 
3. Хулосаларни шакллантириш натижалари устида фикрлаш 
жараёнларида. 
КЎРСАТМА: Ижодий фаолиятни илмий тадқиқот усуллари-
сиз амалга ошириш фойдасиз, чунки методологик асослар ва 
олинган натижаларнинг амалий ва назарий аҳамияти бевосита 
уларга боғлиқ. 

---

96 
120 - САВОЛ: 
АНДОЗАЛАШТИРИШ ДЕГАНДА НИМА-
НИ ТУШУНАСИЗ? 
ЖАВОБ: Андозалашртириш – намойиш қилиш; кимнингдир 
фикрлари (ғоялари, қарашлари, таълимотлари) ёки етук 
мутахассисларнинг фаолиятини уюштириш мумкин бўлган 
мисолни (намунани) тақдим этиш. Шунингдек моделлаштириш 
масалалари ҳам ушбу йўналишга деярли мос келади. 
КЎРСАТМА: Илмий тадқиқот ишида моделлар ишлатилиш 
йўналишига қараб турлича бўлади. Улар: математик модель, фи-
зикавий модель, графикавий модель, ташкилий-тузилмавий мо-
дель, оғзаки (вербал) модель, концептуал модель ва ҳ.к. тадқиқот 
турига қараб уларнинг мос келадиганларидан фойдаланилади.