Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

56 - САВОЛ: КИТОБ – БУ ҚАНДАЙ АДАБИЁТ? 
ЖАВОБ: Китоб – бу ахборотларни, ғоя, образ ва билимларни 
сақлаш ҳамда тарқатиш, ижтимоий-сиёсий, илмий эстетик 

---

53 
қарашларни шакллантириш воситаси; билимларнинг тарғиботи ва 
тарбия қуроли; бадиий ва илмий асар ҳамда ижтимоий адабиёт.
Халқаро статистикада ЮНЕСКО тавсиясига кўра ҳажми 48 
саҳифадан кам бўлмаган, тобоқлаб тикилган нашрни шартли 
равишда китоб дейиш қабул қилинган. 
КЎРСАТМА: Китоб таълим олувчиларнинг нафақат тайёр би-
лимларни ўзлаштиришни ва хотирада сақлаб қолишни, мустақил 
равишда ҳаракатларни бажариш маҳорати ва кўникмаларини 
шакллантиришга қаратилган фаолиятни таъминлашнинг асосий 
воситаси эканлигини эсдан чиқармаслик керак. 
57 - САВОЛ: ЛУҒАТ – БУ ҚАНДАЙ НАШР? 
ЖАВОБ: Луғат – аниқ бир тартибда жойлашган сўзлар (ёки сўз 
бирикмалари ва ҳ.к.) тўплами бўлиб, у келтирилган сўзларнинг 
мазмуни, моҳияти, фикрлардаги ўрни, турли ҳолатларда 
ишлатилиши, баъзан келиб чиқиши, бошқа тилдаги таржимаси 
тўғрисида маълумот берувчи нашр. 
КЎРСАТМА: Илмий тадқиқот ишининг ҳар бир жабҳасига 
эътибор бериш орқали мукаммал ижодий фаолиятни амалга оши-
ришга эришасиз. Бунинг учун иш столингизда изоҳли луғатлар ва 
справочниклар бўлгани маъқул. 
58 - САВОЛ: МАВЗУ ҚАНДАЙ АНИҚЛАНАДИ? 
ЖАВОБ: Мавзу – араб тилида жойлаштирилган, қўйилган 
деган маънони англатади. Баъзан мавзу атамаси асосан қуйидаги 
икки йўналишда кўпроқ истеъмолда бўлади. 
Мавзу – бу муҳокама, маъруза, суҳбат, муаммо, конференция, 
дарс, илмий асар ва шу кабиларнинг асосий мазмун-моҳиятини 
ифодаловчи қисқа, ихчам ва аниқ фикрдир. 
Мавзу – бу адабиёт ва санъатда ижодкор томонидан танланиб, 
унинг ғоясини акс эттирадиган бадиий тасвир объекти, ҳаётий 
материал доираси [ЎзМУ. – Т., 2009. – 5ж. – 341 б.]. 
Мавзу, одатда ижодкор томонидан танланган ва асосланади. 
Мавзу ижодий фаолият жараёнининг ғоясини ифодалайди ва уни тан-
лашда муаллифнинг ғоявий (фикр, ғоя, қараш ва ҳ.к.) мавқеи ва 

---

54 
ижодий камолоти даражаси катта аҳамият касб этади. Улардан таш-
қари муаммо қўйилиши ва уни ҳал қилишдаги вазифалар қўламига 
қараб мавзу ва мавзучалар танланиши мумкин ҳамда буларнинг ҳар 
бири муаммо ечимининг бирор томонини ифодалайди. 
КЎРСАТМА: 1. Танланган мавзунгиз тегишли йўналиш бўйи-
ча илм-фан ва техника-технологияларнинг энг сўнгги ютуқларини 
ҳисобга олинишига имконият ярата оладиган бўлсин. 
2. Танланган мавзу илм-фан ва техника-технологияларни 
ривожлантириш учун хизмат қила оладиган бўлсин.