Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

27 - САВОЛ: 
ИЖОДНИНГ РИВОЖЛАНТИРУВЧИ ФУНК-
ЦИЯСИ ИЖОДКОРЛИК ФАОЛИЯТИ МО-
ҲИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТА ОЛАДИМИ? 
ЖАВОБ: Ижоднинг ривожлантирувчи функцияси – таълим-
тарбия жараёнини ўзаро узвий боғлаб олиб бориш учун хизмат 
қилади ва шахснинг интеллектуал (техник-технологик фикрлаши 
ва тасаввури, хотираси), сезгирлик ва ўз хоҳиши билан интилиш 
каби жиҳатларига эришганлик даражаларини ўз ичига олади. Шу 
маънода фандаги ҳозирги замон ишлаб чиқаришининг умумий 
илмий-техник томонларини очиб берувчи қонун ва тушунчалар 
орасидаги боғланишни ўргатиши ижодкорлик фаолияти моҳи-
ятини ташкил қилади. Шу сабабли, бу фаолиятни таълим 
олувчиларнинг ўз касбий амалиёти барча соҳаларида самарали 
меҳнат қилишга тайёрлашнинг муҳим воситасидир. Айнан шу 
ижодкорлик фаолиятининг ривожлантирувчи функцияси моҳи-
ятини ифодалайди. 
КЎРСАТМА: 1. Ижоднинг ривожлантирувчи функциясига, 
яъни илмий тадқиқот ишини самарали амалга ошираман деган ҳар 
қандай тадқиқотчи тадқиқот объектини аниқлаш, ифодалаш ва 
ундаги жараёнлар кечиши қонуниятларини тадқиқ этишга бўлган 
ахборотлар эҳтиёжини аниқлаб олиш керак бўлади. 

---

32 
2. Ижоднинг ривожлантирувчи функцияси асосида илмий, 
илмий-услубий ва оммавий ишланмаларни яратиш мумкинлиги 
доимо тадқиқотчининг диққат марказида бўлиши керак. 
28 - САВОЛ: 
ИЖОДНИНГ ТАРБИЯВИЙ ФУНКЦИЯСИ 
ШАХСНИНГ ҲАР ТАМОНЛАМА КАМОЛ 
ТОПИШИГА ХИЗМАТ ҚИЛА ОЛАДИМИ? 
ЖАВОБ: Ижоднинг тарбиявий функцияси – шахс сифат-
ларини мақсадли шакллантириш ва ривожлантиришга йўнал-
тирилган бўлиб, ижодкорлик фаолиятининг ижтимоий аҳамия-
тини, яратувчилик характерини чуқур англаш амалий муаммо-
ларни ҳал қилишига ижодий ёндашиш, маънавий ва моддий ишлаб 
чиқаришнинг умумий илмий асосларини ўзлаштириш, табиатнинг 
яширин қонуниятларини ва унинг сирларини очиб беришдаги 
ҳақиқий ижодкор шахсларнинг куч-қудрати ва тасаввур 
қилишларига хизмат қилади. Буларнинг ҳаммаси табиатга, илм-
фанга, ижодкор шахсларга ва уларнинг меҳнатига таълим 
олувчиларда ҳуқуқий муҳаббат уйғотади, ўз касбий фаолияти 
умумий илмий асосларини чинаккам тушунишга ёрдам беради. Бу 
ўз навбатида бўлажак мутахассисларнинг техника-технология 
соҳасидаги фаолиятларига онгли, ижодий ёндашишни ривож-
лантиради, уларнинг ижтимоий муносабатлари доирасини ва 
фаолият воситаларини кенгайтиради, онгли хулқ-ахлоқ меъёр-
ларини ва касбий билимларининг чуқур бўлишини таъминлайди. 
Буларнинг ҳаммаси таълим олувчиларга ўз қобилиятига яраша 
ўрнини белгилашда ёрдам беради. Булар эса ҳар томонлама камол 
топган шахсни шакллантиришнинг асосий шартларидан биридир. 
КЎРСАТМА: 1. Шуғулланадиган ижодий жараён бизга 
жамият қонунларини ва табиатдаги ҳодисалар моҳиятини, бизни 
ўраб турган муҳитни ривожлантиришни тушуниб етишга ёрдам 
бериш керак ва бу орқали ҳар томонлама камол топган шахсни 
шакллантиришнинг дидактик асоси яратилган бўлади.
2. Ижодий ишингиз натижаси кишилар фаровонлигига ва 
уларнинг мунтазам ривожига хизмат қилишлиги керак ва бу 
орқали сиз ҳар томонлама камол топган шахсни шакллантиришга 
фундаментал асосини яратган бўласиз. 

---

33