Ўзбекистон республикаси вазирлар махкамаси тошкент ислом университети “фикх, иктисод ва таббиий фанлар” факультети

4.1. Аниқ илмий-техник тадбирлар самарадорлигининг
умумлаштирувчи кўрсаткичлари 

---

347 
1) илмий-техник тадбирлардай фойдаланишдан маҳсулотлар (ишлар)нинг 
аниқ турларини ишлаб чиқариш самарадорлигини ўсиш суръати ёки 
илмий-техник тадбирларни амалга ошириш ҳисобига маҳсулотларнинг 
аниқ турлари таннархини пасайиши фоизи
19
. Ушбу кўрсаткичлар 
инновацион лойиҳа ёки янгилик киритиш қуйидагиларни йўналтирилган 
ҳолда қўлланилади: 
-маҳсулотнинг ўзлаштирилган турини уларнинг техник таърифларини 
ўзлаштирмасдан ишлаб чиқаришни кенгайтириш; 
-технологияни 
такомиллаштириш, 
ишлаб 
чиқаришни 
механизациялаштириш ва автоматлаштириш воситаларини татбиқ этиш; 
-меҳнатни ташкил қилиш, ишлаб чиқариш ва бошқариш усулларини 
такомиллаштириш; 
- ишлаб чиқарилаётган маҳсулотнинг сифатини стандартлар, техник 
шартлар ва шартнома нархларни ўзгартирмасдан ошириш. 
Агар аналоглари йўқ, бутунлай янги маҳсулот ўзлаштирилаётган бўлса, 
унда унинг самарадорлигини умумлаштирилган ҳолда баҳолаш учун уни
корхона томонидан ишлаб чиқарилаётган барча маҳсулот бўйича ҳисоблаб 
чиқилган тегишли кўрсаткич билан солиштириш учун (сўмлик маҳсулотга
харажатлар кўрсаткичидан фойдаланиш керак); 
2) илмий-техник тадбирларни татбиқ этиш натижасида маҳсулот 
таннархини нисбатан тежалиши; 
3) фойдани илмий-техник тадбирларни амалга ошириш натижасида, шу 
жумладан интенсив ва экстенсив омиллар ҳисобига ўсиши; 
4) қўшимча қийматни илмий-техник тадбирларни амалга ошириш 
натижасида, шу жумладан интенсив ва экстенсив омиллар ҳисобига ўсиши; 
19
Управление инновациями. Пер с англ. –М.: Альпина Бизнес Букс, 2008.

---

348 
5) амортизацияни ўз ичига олувчи қўшимча қийматни илмий-техник 
тадбирларни амалга ошириш натижасида, шу жумладан интенсив ва 
экстенсив омиллар ҳисобига ўсиши; 
6) даромадни илмий-техник тадбирларни амалга ошириш натижасида, шу 
жумладан интенсив ва экстенсив омиллар ҳисобига ўсиши; 
7) қўшимча қиймат, фойда ва даромадни уларни илмий-техник 
тадбирларни амалга оширилиши билан асосланган ўсишининг умумий
ҳажмидаги интенсив омиллар қўшимча ҳаракати ҳисобига ўсишининг 
улуши.