Бола шахсида салбий ўзгаришларни келтириб чиқарувчи ташқи таъсирларнинг психологик-педагогик асослари

Стрессни даволаш ва олдини олиш. 
Барчага маълумки яхши уйқудан кўра яхшироқ дори йўқ. Шундай экан, сиз 
қандай ухлашингиз ҳақида ўйлаб кўришингиз керак. Қуйида уйқуни яхшилашга 
ёрдам берадиган баъзи тавсиялар келтирамиз: 
 Мунтазам машқлар нормал уйқу учун катта ёрдам беради. Уларни 
ётишдан икки соат олдин, очиқ ҳавода бажариш тавсия этилади. 
 Ухлашдан олдин иссиқ ванна қабул қилиб, сокин мусиқа тинглашингиз 
мумкин. Ҳар куни буни қилишга ҳаракат қилинг. 
 Уйқу нормал ва соғлом бўлиши учун организмга мелатонин деган гармон 
керак. У гармон эса гуруч, буғдой, арпа, писта уруғи, қуритилган ўрикда кўп 
бўлади. 
 Ётоқхона ёруғ ва шовқинли бўлмаслиги керак, булар ухлашга халақит 
беради. 
 Стрессли вазиятни енгишда бир текис ва сокин нафас олиш ёрдам беради. 
Нафасни бурун орқали чуқурроқ олиш керак, чиқаришда эса секин, оғиз орқали 
чиқариш керак. 
 Стрессда тўғри овқатланиш ҳам муҳим аҳамиятга эга. Озиқ-овқат осон ва 
яхши ҳазм бўлиши керак. Шошмасдан, кам-камдан овқатланиш керак. 
Овқатлангандан сўнг бир оз дам олиш керак. 
 Стресс билан курашишда халқ табобати усуллари бор. Мойчечак яхши 
таъсирга эга. Унинг дамламаси бош оғриқи, уйқусизлик билан курашади ва 
тинчлантирувчи таъсирга эга. Бу зўриқишни, ташвишларни енгиллаштириш учун 
ишлатилади, ҳатто оғир стрессда ҳам ёрдам беради. 
SHAXS KREATIVLIGINI RIVOJLANTIRISHDA ARTTERAPIYA 
USULLARI 
 
Bo’riyeva Zebiniso Kaxramonovna 
TerDU magistri 
 
Juda ko’pchilik ijtimoiy-psixologik muammolar inson ongi va ruhiyati bilan 
bog’liq holda yuzaga keladi. Kishilar psixologga murojaat qilganlarida ko’pincha 
muammolarni o’zlari bilan emas, hayotida ro’y berayotgan o’zgarishlar, tashqi 
olamdagi voqea hodisalar, odamlar, ularning munosabatlari bilan bog’lashadi. 
Vaholangki, har bir insonning ichki tuyg’usi mavjud bo’lib, bu tuyg’uning atrof olam, 
jamiyatdagi jarayonlar bilan mos kelmasligi muammoning asosiy sababi ekanligi 

---