Zigota bo'linishini yozib olamiz
M- meridian
E - ekvator
M---M---E---M---E
2. 4. 8. 16. 32
Demak 3 marta meridian bo'linganda
blostomerlar soni 16 ta bo'lar ekan.
512÷16=32
Demak 1 ta blastomerda 32ta xromosoma bor
32×2=64
Javob: 2 ta blastomerda 64 ta xromosoma bor
Shimpanzeda blastomerlar soni, undagi
xromasomalar sonidan 6016 martaga farq qilsa,
hosil bo`lgan jami blastamerlar sonini aniqlang.
A)128 B)64 C)256 D)512
♻�♻� Yechim ♻�♻�
Shimpanzeda 2n=48 ga teng, ya’ni 1 ta
blastomerda xromosomlar soni 48 ta
👍48 – 1 = 47. Bu bitta blastomerdagi farq.
😳Bizning masalada umumiy farqlar 6016 ga
teng. Blastomerlar sonini topish uchun
😁6016:47=128
👏👏👏 Javob: blastomerlar soni 128 ta
BOSH MIYANING TUZILISHI VA
FUNKSIYASI.
Bosh miya nerv sistemasining markaziy bo'limi ,
organizmning barcha funksiyalarini boshqarib
turadi.
Bosh miya :
- > Vazni katta odamda 1020 - 1970 g ✅
- > Chaqaloqlarda 450 g ✅
- > Keksalkkda vazni kamayadi. ✅
- > 20 yoshgacha odam miyasining hajmi 3,5 - 4
marta , vazni esa 20 marta ortadi. ✅
- > 100 mlrd dan ortiq neyronlardan oborat
bo'ladi. ✅
📌 Tuzilishi.
Bosh miya kalla qutisi ichida joylashgan.
Ikki qismdan iborat :
1⃣. Bosh miya stvoli ( Ustun )
- > Uzunchoq miya ✅
- > O'rta miya ✅
- > Oraliq miya ✅
- > Miyacha ✅
- > Miya ko'prigi ( Varoliyev koprogi. ) ✅
2⃣. Bosh miyya katta yarimsharlaridan iborat.
79
Bosh miya ham oq va kulrang moddalardan
iborat.
Oq modda -- > Bosh miyani orqa miya bilan va
miya bo'limlari bilan bog'laydi. ✅
Kulrang modda -- > Bosh miya katta yarim
sharlari va miyachani sirtdan qoplab turadigon
po'stlog'ini hosil qiladi. Bosh miya kulrang
moddasi reflektorlik funksiyasini bajaradi. ✅
📌 Uzunchoq miya.
Reflektorlik va o'tkazuvchanlik vazifasini
bajaradi.
Kulrang moddasi :
- > Nafas olish ✅
- > Yurak ishini boshqarish ✅
- > Hazm qilish ✅
- > Himoya ✅ funksiyalarini boshqaradi.
📌 Varoliyev ko'prigi.
Uzunchoq miya bilan o'rta miya oralig'ida
joylashgan.
- > Ko'z soqqasi ✅
- > Yuz muskullarini ✅
Harakatlantiruvchi markazlar bo'ladi.
📌 O'rta miya.
Miya oyoqchalari , to'rt tepalik va tepaliklar
orasida joylashgan.
- > Skelet muskullari tonusi ( tarangligi. ) ✅
- > Qo'l barmoqlari nozik harakatlari ✅
- > Ko'rish ✅
- > Eshitish ✅
- > Chamalash ✅ reflekslari joylashgan.
1⃣. Uzunchoq miya
⤵�
2⃣. Ko'prikcha ➡� Miya sopi
3⃣. O'rta miya
⤴�
Miya sopidan 12 juft kalla - miya nervlari
chiqadi. Ular miyani boshidagi sezgi organlari ,
bezlar va muskullar bilan bog'laydi.
Ulatdan bir jufti ADASHGAN NERVLAR
hisoblanadi.
Adashgan nerv :
- > Yurak ✅
- > O'pka ✅
- > Oshqozon ✅
Va boshqa ichki organlarni ishini boshqaradi.
📌 Oraliq miya.
O'rta miya ustida joylashgan.
- > Moddalar almashinuvi ✅
- > To'yish ✅
- > Och qolish ✅
- > Chanqash ✅
- > Tana harorati doimiyligi ✅
Kabi xususiyatlar oraliq miya bilan bog'liq.
📌 Miyacha.
Uzunchoq miya ustida joylashgan ikkita
yarimsharlardan iborat.
- > Harakat ✅
- > Skelet muskullari ✅
- > Tana muvozanati ✅
Tonusini boshqarib turadi.
Miyachasi shikastlangan odam yurganda
gandiraklaydi , beoxshov chayqalib
harakatlanadi.
BALIQLARNING ICHKI TUZILISHI.
📌 Hazm qilish sistemasi.
Og'iz bo'shlig'i ---- > halqum ---- > qizilo'ngach
---- > Oshqozon ( Zog'ora baliqda yaxshi
rivojlanmagan ) ---- > ichak ---- > orqa chiqaruv
teshigi.
Zog'ora baliq va ayrim baliqlarning tishlari
rivojlanmagan.
Zog'ora baliq ---- > mayda umurtqasizlar , tuban
suvo'tlari , yashil o'simliklarning yosh novdalari
va barglari bilan oziqlanadi.
Baliqlarda Oshqozon devori bezlari ishlab
chiqaradigon shira tasirida oziq chala hazm
bo'ladi. Chala hazm bo'lgan oziq ichakka tushadi
va oshqozon osti bezi va jigardan ishlab
chiqarilgan o't suyuqligi tasirida hazm bo'ladi.
✅
📌 Nafas olish sistemasi ---- > Jabralari orqali
nafas oladi.
Jabra 3 qismdan iborat.
1. Jabra qilchalari ( suv bilan kirgan oxiqni tutib
qoladi.
2. Jabra ravoqlari ( bu jabraning asosi bo'lib
jabra qilchalari va jabra varaqlarini ushlab
turadi. )
80
3. Jabra varaqlar ( Kapilyar qon tomirlari bilan
qoplangan bo'lib Suvdan kislorod , suvga
karbonat angidrid chiqariladi. ) ✅
📌 Qon aylanish sistemasi
- > Yurak ( Markaziy Organi ) ✅
- > Arteriya ( kislorodli qon oqadigon qon tomir.
Qoni QIP QIZIL bo'ladi.) ✅
- > Vena ( karbonat angidridli qon oqadigon qon
tomir. Qoni TO'Q QIZIL bo'ladi. ) ✅
- > kapilyar ( to'qima yoki jabrada gazlar
almashinadigon qon tomir. ) ✅
Yurak Qorinchasi ---- > Qorin aortasi ---- >
Jabra arteriyalari ---- > Jabra kapilyarlari ---- >
gazlar almashinuvi ( karbonat angidrid suvga ,
kislorod qon tomirlarga. ) ---- > orqa aorta ---- >
arteriyalar ---- > to'qima kapilyarlari ---- >
gazlar almashinuvi ( kislorod to'qimaga ,
karbonat angidrid qon tomirga ) ---- > Vena qon
tomirlari ---- > yurak bo'lmachasi yo'nalishida
qon harakatlanadi.
📌 Ayrish sistemasi ---- > To'qimalarda hosil
bo'lgan moddalar almashinuvi mahsulotlari
tashqi muhitga chiqariladi.
Ayrish organlari :
Ikkita tasmasimon qo'ng'ir - qizg'ish buyrak (
nefronlarda qondan siydik hosil bo'ladi. ) ---- >
ikkita siydik yo'li ---- > qovuq ---- > anal teshigi
ortidagi maxsus teshik orqali tashqi muhitga
chiqariladi. ✅
📌 Moddalar almashinuvi ---- > Baliqlar
sovuqqonli hayvonlar hosoblanadi. Ya'ni
moddalar almashinuvi jadal emas. ✅
=================================
Lansetnikda embrion maydalanish bosqichida 3
marta ekvatorial bo'lingandan so'ng uning
blastomerlari soni nechta bo'ladi?
A) 32 B) 128 C) 16 D) 8
♻�♻� Yechim ♻�♻�
Zigota bo'linishini yozib olamiz
M- meridian
E - ekvator
M---M---E---M---E----M-----E
2. 4. 8. 16. 32. 64. 128
👆 Demak 3 marta ekvatorial bo'linganda
blostomerlar soni 128 ta bo'lar ekan.
81
Do'stlaringiz bilan baham: |