Ўзбекистон республикaси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

 1.4 
Умумий овқатланиш ташкилотларида технологик 
жараёнлар тафсифи. 
Умумий овқатланишда кулинар маҳсулотлари тайёрлашни ташкил 
қилишнинг уч шакли мавжуд; 
- маҳсулотлар ишлаб чиқаришни хомашёдан бошлаб тайёрлаб, 
то истеъмолгача етказиш; 
- 
ярим тайёр маҳсулотлардан маҳсулотлар тайёрлаб, 
истеъмолгача
- таом истеъмолини ташкил қилишдан унинг бир қисмини 

---

30 
уйларига, шзи ўзгаради. Олов таъсирида пиширилган таом юмшайди, 
кишини ўзига жалб қилиб юборишгача. 
Шундай қилиб, характери бўйича ишлаб чиқаришни ташкил 
қилиш тўла ва тўла бўлмаган технологик жараёнларга бўлинади. 
Тўла технологик жараёнга ташкилотларда хом-ашёни қабул 
қилиб олишдан, омборхонадан чиқишдан, тайёр маҳсулот ишлаб 
чиқилиб реализация қилиниши билан тугаган технологик жараён 
киради. 
Тўла бўлмаган технологик жараёнда ярим тайёр маҳсулотлар 
марказлашган тартибда қилади, савдо ташкилоти уни тайёрлайди ва 
реализация қилади. 
Умумий овқатланиш ташкилотларига келиб тушадиган умумий 
овқатланиш маҳсулотларини шартли равишда хом-ашё, ярим тайёр ва 
тайёр маҳсулотларга бўлиш мумкин. 
Хомашё — ташкилотга олиб келиниб, кулинар ишловига 
бериладиган маҳсулотлар (сабзавот, гўшт, балиқ., тухум, ёрма, ун ва 
ҳоказолар), улар тўла технология схемаси бўйича ишланади; 
- хомашёни ишлаш; 
- таом тайёрлаш; 
- реализация қилиш. 
Ярим тайёр маҳсулотлар — бир ёки бир неча кулинар ишловдан
ўтган, аммо ҳали кулинар ишлови меъёрига етмаган кулинар 
маҳсулотини таом даражасига етказиш керак, уни таом сифатида 
истеъмол қилиб бўлмайди. Ярим тайёр маҳсулотларга ишлов бериш 
натижасида тайёрлиги турли даражада бўлади. 
Тайёрлиги юқори даражадаги ярим тайёр маҳсулотлар — бу 
маҳсулотлар механик, иссиқлик, кимёвий ишловдан қисман ёки тўла
ўтган, яна бир оз ишланса, таом ёки кулинар маҳсулот сифатига 
етказиладиган озиқ-овқатлардир.