Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari



Download 5,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet120/529
Sana26.09.2021
Hajmi5,65 Mb.
#185777
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   529
Bog'liq
Raqamli iqtisodiyot-Darslik-18.02.2020

Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

beruvchi SEOmutahassisi Xapo Venses Kasares bitkoin kelajagini u onlayn-savdo 



uchun  afzal  ko‘riladigan  ayirboshlash  vositasiga  aylanadigan  «internet  tabiiy 

valyutasi»  sifatida  ko‘radi.Bitkoin  narxini  oshiradigan  yagona  omil  bu  – 

cheklangan  emissiya  va  talabning  ortishi  yoki  kamayishi  bo’lib,  uni  oltin  yoki 

kumush kabi foydali qazilmalar bilan taqqoslash mumkin – dunyoda uning miqdori 

cheklangan  va  uni  sun’iy  raivshda  ishlab  chiqarib  bo‘lmaydi.  Kriptovalyutaning 

asosiy ustunligi ham huddi mana shundan iborat – uni qalbakilashtirib bo‘lmaydi. 

Biroqmoliyaviy  ekspertlar  bunday  qo‘yilmalar  riskli  ekanligi  haqida  ta’kidlashni 

davom  ettirishmoqda,  ko‘plab  davlatlar  esa  avvalgidek,  o‘z  ramsiy  bozorlarida 

kriptovalyutalar  bilan  operatsiyalarni  taqiqlamoqdalar.  Shuningdek,  mahalliy 

tartibga  soluvchida  kriptovalyutalarni  nazorat  qilish  imkoniyati  yo‘qligi  ham 

shubha  uyg’otadi.  Biroqzamonaviy  iqtisodiyotdagi  tendensiyalarhukumatni 

raqamli  elektron  pullarni  mahalliylashtirish  ustida  o‘ylanishga  majbur  qiladi. 

Kriptovalyutalar  olamida  havfsizlik  ham  muhim  rol  o‘ynaydi  –  ko‘pincha 

jinoyatchilar  jinoiy  yo‘l  bilan  topilgan  pullarni  kriptovalyuta  yordamida  «yuvish» 

uchun undan foydalanadilar. 

Endi kriptovalyutalar birjasihaqida ham bir fikrlab ko’ramiz. Agar siz nima 

qilib bo‘lsada, bir necha bitkoin yoki efiriumga ega bo‘lish istagida bo‘lsangiz, va 

bu orqali nimadir ishlab olishni istasangiz, siz to‘g‘ri birjaga yo‘l olishingiz lozim. 

Kriptovalyutalar  birjalari  ko’pchlik  hollarda  oddiy  birjalar  bilan  bir  xil  tartibda 

ishlaydi.  Bu  savdo  maydonchalardagi  asosiy  farq  shundaki,  agar  oddiy  birjaga 

odamlar brokerlarsiz biror bir ish qila olishmasa, kriptovalyuta birjasida savdolarda 

boshqalarni  jalb  qilmasdan  ham  ishtirok  etish  mumkin.  Birjadagi  bundan  boshqa 

ishlar esa o‘xshash, ya’ni, ro‘yxatdan o‘tish, birjada kotirovka qilinadigan ma’lum 

bir  valyutada  hisobraqami  ochish,  shundan  keyin  operatsiyalarni  amalga  oshirish 

mumkin  bo‘ladi.  Asosiysi  –  kriptovalyuta  birjalarining  ikki  xil  turi  mavjudligini 

esdan chiqarmaslik kerak. Birinchi turdagi birjalarda kriptovalyuta «tirik» pulga – 

dollar,  yevro,  funt  va  hatto  rublga  sotiladi.  Ikkinchi  turdagilarida  esa  – 

kriptovalyutalar  raqamli  elektron  pullarga  sotiladi.  Elektron  pullar  bitkoinni 

efiriumga  (yoki  boshqa  kriptovalyutaga)  joriy  kurs  bo‘yicha  onlayn  rejimida 




Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

almashtrish va bunda pul ishlab olish mumkin bo‘lgan kriptovalyuta ayirboshlash 



shahobchasi  rolida  ishtirok  etadi.Agar  birja  savdosi  siz  uchunmurakkablik 

qiladigan  bo‘lsa,  lekin  siz  bitkoinni  rublga  yoki  rublni  bitkoinga  almashtirish 

fikridan  qaytmasangiz,  kriptovalyuta  ayirboshlash  shahobchasiga  murojaat 

qilishingiz kerak bo’ladi. Bunday shahobchalar joriy kurs bo‘yicha kriptovalyutani 

boshqa  turdagi  valyutaga  ayirboshlashga  imkon  beradigan  oddiy  servislardir. 

Kriptovalyuta  ayirboshlash  shahobchasini  tanlashda  shuni  yodda  tutish  kerakki, 

oxirgi  paytlarda  kriptovalyutaga  ixtisoslashgan  firibgarlar  soni  ancha  ortgan.  Shu 

sababli,  ayirboshlash  uchun  maydonchani  tanlashga  jiddiy  yondashish  kerak. 

Internetda  kriptovalyuta  ayirboshlash  shahobchalari  reytinglari  va  ular  haqidagi 

fikrlarni osonlik bilan topishingiz mumkin. Endi esa kriptovalyutalar kapitallashuvi 

masalasini  ko’rib  chiqamiz.  Kriptovalyutalar  bilan  bog‘liq  masalalarda  odamlar 

yo‘l  qo‘yadigan  asosiy  xatolik  -  bu  atamalarning  ma’no  va  mohiyatini 

tushunmaslik  yoki  bilmaslikdir.  Ko‘pchilik  kapitallashuvni  kurs  bilan  adashtiradi 

bu esa qo‘pol xato hisoblanadi. Ha, kriptovalyutalar kapitallashuvikriptovalyutalar 

kursiga bog‘liq, lekin bularning ikkalasi bir xil narsa emas. Odatda, kurs qanchalik 

baland 


ko‘tarilsa, 

kapitallashuv 

shunchalik 

tez 


o‘sadi. 

Biroq 


ayrimmutaxassislarqaysidir  kriptovalyutaning  bozor  qiymatini  mavjud  sxemalar 

bo‘yicha  aniqlashning  imkoni  yo‘q,  chunki  kriptovalyutalar  kapitallashuvi  – 

tortishuvli  masala  degan  fikrlarga  qo‘shiladilar.  Kriptovalyutalarning  yo‘q  bo‘lib 

ketish  holatlari  ekspertlar  orasida  shubha  uyg‘otadi.  «Satosi  Nakamotu»  niki 

ostida ishlaydigan tadbirkorlik sub’ektlariu bir necha yil oldin million bitkoin bilan 

birga g‘oyib bo‘lgandeb hisoblashadi. Shuningdek, avvalroq buzilgan uskunalarda 

«yonib» ketgan kriptovalyutalar haqidagi axborotlar ham paydo bo‘lgan. Albatta, 

hozir  tizim  ancha  havfsiz,  elektron  pullar  qimmatlashuvi  foydalanuvchilarni  bu 

masalaga jiddiyroq yondashishga majbur qiladi, lekin risk baribir mavjud.Mayning 

qilish  uchun  esa  kriptovalyutani  «mayning»  qiladigan  asbob-uskunalar  hamda 

tegishli dastur xarid qilish talab etiladi. Ko‘plab ijobiy fikrlarga qaramay, mayning 

uskunalari  bitkoinni  juda  ham  katta  miqdorlarda  «jalb  qilmaydi».  Kriptovalyuta 




Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

fermasi  egasi,  uskunani  kriptotizimga  ular  ekan,  ushbu  tizimdagi  tranzaksiyalar 



haqidagi axborotni saqlaganligi uchun qandaydir miqdorda mukofot oladi. 


Download 5,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   529




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish