for Work va Facebook at Work kabi mahsulotlar innovatsiyalarni qo‘llab-
quvvatlash va unumdorlikni oshirish uchun qo‘llaniladi. Ijtimoiy dasturiy ta’minot
tez orada mahsulot ishlab chiqishdan tortib, kadrlar siyosati, marketing, servis va
sotuvgacha bo‘lgan biznes-operatsiyalarning har bir elementi uchun hayotiy
muhhim vositaga –ma’lum ma’nodayigirma birinchi asr tashkiloti uchun yangi
operatsion tizimga aylanadi.Biroq hozirdagi texnik va dasturiy vositalar to‘plami
aniq cheklovlarga ega, blokcheyn esa bu texnologiyalarni yangi sifat darajasiga
ko‘taradi. Blokcheynda korporativ ijtimoiy tarmoq qanday ko‘rinishga ega bo‘lishi
mumkinligi masalasini ko’rib chiqamiz. Korporativ Facebookni (yoki boshqa
istalgan ijtimoiy tarmoqni) tasavvur qiling. Aytish mumkinki, mobil profil –
sizning hisob qaydingiz yoki ejektron shaxsdir. Facebook hisob qaydidan farqli
ravishda, hamyon bir qator funksiyalarga ega bo‘lib, turli xildagi shaxsiy va
professional axborotlarni, shuningdek, boyliklar, shu jumladan, pulni saqlaydi.
Bundan tashqari, unga faqat siz ulanish imkoniga ega bo‘lasiz va o‘zingiz istagan
axborotni ochib berishingiz mumkin bo‘ladi.Albatta, bu yerda reklama –uchinchi
tomonlar yoki sizning HR-bo‘limining ijtimoiy paket tarkibidagi ochiq
to‘plamyoki o‘zgartirilish haqida e’lonlar bo‘ladi, lekin siz ularni ko‘rib
chiqqaningiz tufayli, daromad yoki boshqa bir mukofot olasiz. Bu ko’pchilik
tomonidan «e’tibor bozori» deb ataladi. Siz reklamani tomosha qilish yoki u bilan
aloqa qilish uchun,yangi reklama kampaniyasida ishtirok etish uchun, robot
emaslgingizni tasdiqlash yoki skaner qilingan hujjatlarni kiritish uchun
mikrokompensatsiya olasiz. Yangiliklar oqimi, nashrlar tizimi vae’tiborbozori
o‘xshashib
ketadi,
lekin
ularda
to‘lovlar
turlicha
usulda
amalga
oshiriladi.Tajribaning ko‘rsatishicha, raqamli davrda g‘alaba oxir-oqibat qiymat
(boylik) ortida qoladi. Taqsimlangan foydaning afzalliklari foydalanuvchilar va
kompaniyalar uchun bir talay. Ijtimoiy media kompaniyalari resurslarning juda
katta ekanligiga qaramay, ularda ochiq muhitda ishlab chiqish mumkin bo‘lgan
funksionallik xilma-xilligining cheki yo‘q. Yopiq formatli operatsion tizimlar bilan
Linux muvaffaqiyatlari va kuchini taqqoslang. Blokcheyn texnologiyalari
havfsizlikni ham ta’minlaydi. Sizning hayotingiz siz istagan darajada maxfiy
Toshkent Moliya instituti
R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva
bo‘ladi. Hech qanday ijtimoiy tarmoqsizning axborotingizni sizning ruxsatingizsiz
davlatga sota olmaydi yoki uning chiqib ketishiga yo‘l qo‘yishi mumkin emas.
Agar siztotalitar davlatda dissident bo‘lsangiz, sizning tarmoqda yozayotgan yoki
o‘qiyotgan narsalaringizni hech kim kuzata olmaydi. Siz o‘z axborotingizga ega
ekanligingiz sababli, e’tiboringiz va harakatlaringiz bilan birga uni monetizatsiya
qilishingiz ham mumkin bo’ladi. Kompaniyalar ham o‘z xodimlarinng bunday
platformalardan biznes uchun foydalanishini rag‘batlantirishi lozim. Qimmatli
kadrlarni jalb qilish uchun kompaniya xodimlarning shaxsiy ma’lumotlari va
havfsizlikka hurmatini va korporativ odob-axloqni namoyish etishi lozim. Yana
ham muhimi, tarmoq tuzilmasiga ega bo‘lish va tashqaridan mutaxassislar jalb
qilish bilan birga, har bir firma hamkorlar ularga ishonadigan bir nechta korxonalar
birgalikda ishlashi uchun platformalar taklif qilishi ham mumkin. Bularni qanday
tarzda amalga oshishini esa albatta barcha narsaga qodir bo’lgan vaqt ko‘rsatadi.
Umuman, tarmoq tuzilmasiga ega bo‘lganochiq kompaniyalar innovatsiyalarni
rag‘batlantirish hamda aksiyadorlar, mijozlar va butun jamiyat uchun sifatli boylik
yaratish imkoniyatlaridan foydalanish uchun katta va radikal salohiyatga ega
bo‘ladi.Texnologiya bozordagi harajatlarni pasaytirishda davom etadi, bas shunday
ekan, korporatsiya doirasida kamida faqat dasturiy ta’minot va kapital qolishini
tasavvur qilish mumkin.Birinchidan, «qidirish» harajatlari pasayishda davom etadi,
yangi agentlarmavjud yoki qachonlardir mavjud bo‘lgan barcha tijorat
axborotlarini Global Registr bo‘yicha uch o‘lchamli qidirishni amalga oshirishi
mumkin. Shu sababli korporativ arxivlar, axborot bo‘yicha mutaxassislar, personal
tanlash bo‘yicha mutaxassislar va biznes uchun zarur axborot xarid qilish bilan
shug‘ullanadigan boshqa mutaxassislarga zarurat qolmaydi.Ikkinchidan, smart-
shartnomalarshartnoma tuzish harajatlarini, shartnomalar bajarilishini va to‘lovlar
o‘tkazilishi ustidan nazoratni sezilarli darajada pasaytiradi. Qog‘oz shaklidagi
hujjatlarga ehtiyoj sezmaydigan bu dasturlar shablonlar tizimi orqali shartlarni
ifodalaydi, tashqi manbalardan to‘plangan keng axborotlar va qoidalar to‘plami
asosida axborotni muhokama qiladi, qabul qiladi yoki inkor etadi, ish natijalarini
bajarishga va tranzaksiyalar amalga oshirishga talablarnibelgilaydi.Uchinchidan,
Do'stlaringiz bilan baham: |