Н.Қ. ЙЎлдошев, В. И набоков, О. А. Арипов, О. АҲмедов

Херсей 
ва 
Бланшарларнинг 
вазиятли 
етакчилик 
модели
Эргашувчиларни пишиб етилганлиги моделнинг асосий омилларидан бири 
бўлади, у ўз ичига касбийлик ва психиологик ташкил қилувчиларни олади. 
Эргашувчилар пишиб етилишининг ҳар хил тўртта босқичларида бўлишлари 
мумкин: 

кўрсатувчи 

ишонтирувчи 

иштироқ этувчи 

ваколатларни топширувчи. 
Самарали менежер эргашувчини “ўсгани” сари битта услубдан 
бошқасига ўтади. Унинг фаолиятининг самарадорлиги у томонидан 
фойдаланилаѐтган услубни вазиятнинг қулайлиги- эргашувчининг пишиб 
етилганлик даражасига мос келишига боғлиқдир. 
Хауз ва Митчелларнинг “йўл-мақсад” етакчилик модели. 
Кутишнинг мотивация назариясига асосланади. Фараз қилинадики, қатъий 
алоқа: ҳаракат- ишнинг натижалари- мукофотлашга риоя қилинганда, 
ходимлар унимдордирлар. Бунда етакчиликнинг қуйидаги услублари 
мавжуд: 

йўриқномавий 

қўллаб қувватловчи. 

эришишга мўлжалланган 

иштироқ этувчи 
Самарали етакчи вазиятга ва эргашувчининг таърифи (ҳолати)га кўра 
битта ѐки бир неча услублар ва мотивацияга эга бўлади. 

---

251 
Врум-Иеттона-Яголарнинг қарорлар қабул қилишнинг вазиятли 
модели. Кейинги моделни ривожлантиради. Асосий фарқи ходимларни 
қарорлар қабул қилишга жалб қилишни мўлжаллаш:
Бунда қуйидаги услублардан фойдаланиш тафсия этилади: 

автократик; 

автократик (ходимлар фақат ахборотларни тўплашга жалб 
қилинадилар); 

маслаҳатли ( ходимлар билан маслаҳатлар ); 

маслаҳатли (шахсий маслаҳатлар); 

гуруҳли (гуруҳнинг қарорлар қабул қилишдаги энг катта роли). 
Услубни танлаш ва ходимларни қарор қабул қилишга жалб қилиш 
вазиятга боғлик бўлади.