O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi b. M. Tojiboyеv

Birinchi  bosqichda  chorva  mollarini  boqish  uchun 
oziq  me’yorlarini  aniqlash  tadbirlariga  e’tibor  berilib, 
molning tiriklik holatini saqlash uchun oziq me’yori bel-
gilandi. Molga yediriladigan oziqlarning tarkibida ma’lum 
miqdorda oqsil va mineral moddalar bo‘lishi kerak. Mol-
ga  beriladigan  oziqlarning  tarkibida  gavda  jismi  uchun 
juda  zarur  hisoblanadigan  qandaydir  o‘ziga  хos  modda-
lar  – vitaminlar aniqlandi.
Ikkinchi  bosqichga  kelib,  chorva  mollarining  mah-
suldorligi tabiiy emas, balki oziq miqdoriga bog‘liq. Mol-
ga tiriklik holatini saqlash uchun belgilangan me’yordan 

---

13
tashqari  mahsulot  ishlab  chiqarishini  ta’minlaydigan 
oziq  me’yori  berish  shart  deb  topildi.  Yem-хashakning 
turi va sifati molning mahsuldorligiga va mahsulot sifati- 
ning  o‘zgarishiga  o‘z  ta’sirini  o‘tkazishi  tajribalarda 
isbot landi.  Fiziologik  tadqiqotlar  o‘tkazilib,  molga  beri-
ladigan  oziqlarning  umumiy  to‘yimliligini  topish  usul-
lari  ochildi.  Oziq  ratsionining  umumiy  to‘yimliligi 
molning  mahsuldorlik  ko‘rsatkichiga  ta’sir  etishi  va 
uni  o‘zgartira  olishi  isbotlandi.  Shu  davr  mobaynida 
oziqlantirish me’yorlarini belgilash tartibini mukammal-
lashtirish,  molga  tirik  jussa  og‘irligini  saqlash  uchun 
beri ladigan  oziq  me’yordan  tashqari  mahsulot  ishlab 
chiqarishini  ham  ta’minlovchi  me’yorlarni  qo‘shimcha 
qilib kiritish yo‘li bilan mollarning mahsuldorligini ikki 
marta ko‘paytirishga erishildi.