«Мактабгача таълим методикаси ва назарияси» журнали бош муҳаррири «Vunderkind uz» журнали бош муҳаррири

Ортиқча сўзни топ 
Мақсад: тарбияланувчиларни мантиқий фикрлашга 
ўргатиш, уларда ўз фикрини ёрқин ифода қилиш 
кўникмасини шакллантириш. 
Тарбиячи болага 3-4тадан иборат сўзлар кетма- кетлигини 
ўқийди. Бола ўша қатордаги сўзнинг қайси бири нима учун 
ортиқчалигини изоҳлаб бериши керак. Мисол учун қуйидаги 
сўзлар кетма-кетлигидан фойдаланиш мумкин: сут, творог, 
қатиқ, банан. Совун, тиш пастаси, шампун, ручка. Қалам, 
дафтар, китоб, шафтоли. Соат, дақиқа, сония, телевизор. 
Кўйлак, юбка, шим, атир. Қошиқ, санчқи, ликопча, қалам. 
Кимнинг боласи? 
Мақсад: 
болаларнинг 
ҳайвонот 
олами 
ҳақидаги 
билимларини бойитиш, уларнинг хотирасини ривож- 
лантириш. 
Тарбиячи бирорта ҳайвоннинг номини айтади, болалар эса 
унинг боласини айтишлари керак. Масалан, туя - бўталоқ, от 
- тойчоқ, эчки-улоқча. 
Ҳозир қайси фасл? 
Мақсад: болаларни табиат ҳодисаларини фарқлашга, 
фасллар ҳақидаги билимларини бойитишга ўргатиш. Уларда 
топқирликни ривожлантириш. 
Болалар ўриндиқда ўтирадилар. Тарбиячи ҳар бир фаслга 
хос белги ифодаланган бирор матн ўқийди ва болалар бу 
ҳодиса қайси фаслда бўлишини айтиб берадилар. Масалан: 
«Биз мазза қилиб чана учдик». 

---

115 
Болалар қайси фаслда чана учиш мумкинлигини айтиб 
берадилар. 
Ким кўпроқ ҳаракатларни айтади? 
Мақсад: болаларда диққат ва хотирани ривожлантириш. 
Тарбиячи 
савол 
беради, 
болалар 
эса 
жавоб 
қайтараётганда иложи борича кўпроқ ҳаракат номини 
айтишлари талаб қилинади. Мисол учун: гулларни нима 
қилиш мумкин? (ҳидлаш, узиб олиш, совға қилиш, 
баргини артиб қўйиш). Боғбон нима қилади? (боғни 
парвариш қилади, гулларга сув қуяди, дарахтлар ва 
кўчатлар экади, ўтларни юлади). 
Нима учади? 
Мақсад: тарбияланувчиларнинг ҳайвонлар, қушлар, 
ҳашаротлар ҳақидаги билимларини бойитиш. 
Болалар айлана шаклида турадилар. Уларнинг 
орасидан бир бола ўртага чиқади ва бирор буюм ёки қуш 
номини айта туриб иккала қўлини тепага кўтаради. Агар у 
қуш номини айтса, қолганлар ҳам иккала қўлларини 
тепага кўтарадилар. Борди-ю, буюм номини айтса, унда 
кўтармайдилар. Ким янглишса, ўйинни тарк этади.