P. S. Su L t o n o V ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish asoslari

organik o ‘g ‘itlarni q o'llash , pestitsidllardan foydalanish va
chorvachilikda yuz beradi.
H o z ir g i p a y td a d u n y o n in g k o ‘p m a m la k a tla r id a
dehqonchilikdan olinayotgan hosilning 40-60% i, b a’zi hollarda
70 % gachasi turli kimyoviy vositalarni, ya’ni mineral o ‘g ‘itlar
va pestitsidlarni qo'llash tufayli olinm oqda (27,28,29-rasmlar).
Bu, albatta, insoniyat taraq-qiyotining zarur omillaridan biri
h isoblansa-da, ulardan n ooq ilon a foydalanish tuproq, suv,
o'sim lik va chorva mahsulotlarining ifloslanishi bilan bog'liq
bo'lgan og'ir ekologik muammolarni keltirib chiqarmoqda.
inirig toniia 
JOOi-----
85 
______
7 0 ­
5 5 .
Wi----- ------------------
I ■■ -I - I
кчв 
iwn 
i m
leg; 
im.~ » m  a » *
29-rasm. O V bekiston Respublikasida pestitsidlardan 
foydalanish dinam ikasi.

---

M ineral o ‘g ‘itiardan n o to ‘g ‘ri foydalanish tuproqda azot,
fo sfo r b irik m alarin i va b a ’zi (S r90, C r137, F40) ra d io a k tiv
m od d alarn in g ortiq ch a to 'p la n ish ig a o lib k ela d i. B unday
tuproqlarda yetishtirilgan o'sim lik m ah su lotlari va chorva
ozuqalari inson hamda hayvonlar uchun xavfli miqdordagi azot,
fosfor va radioaktiv moddalar bilan ifloslanadilar. Ortiqcha azot.
fosfor va kaliy o ‘g ‘itlari yuvilib suvga tushishi oqibatida esa
suvlarning zaharlanishi va suv h avzalaridan foyd alan ish n i
og'irlashtiruvchi evtrofikatsiya (k o‘k-yashil suv o ‘tlarining avj
o lis h i) ja r a y o n in in g k u c h a y ish i yu z b e r a d i. N o t o ‘g ‘ri
foyd alanilgan mineral o ‘g ‘itlar tuproqning m uhim fizik va