P h aydarova

K o‘zni harakatlantiruvchi nerv 
(uch in ch i juft) o ‘rta 
miya-ning pastki yuzasidan chiqadi (uni ko‘rish uchun o ‘rta 
miyani bir oz yon tomonga surish lozim). Bu nerv bosh skelet 
devorini teshib o ‘tib, to ‘g‘ri ko‘z muskullariga kirib shoxlana- 
di va pastki qiya, pastki va ichki hamda ustki to 'g ‘ri ko'z mus- 
kullarini innervatsiyalaydi.
G ‘altak nerv 
(to ‘rtinchi juft) o ‘rta miya bilan uzunchoq 
miya oralig‘idan chiqadi (preparatda u m iyacha ostidan 
chiqqandek ko‘rinadi). Bu nerv o ‘rta miya qopqog'i orqali 
o ‘tib, ko‘z kosasi devorining oldingi qismida ko‘zning ustki 
qiya muskulida tarmoqlanadi. Bosh miyaning boshqa qolgan 
nervlarining ham m asi uzunchoq miyadan chiqadi.
34

---

Uchlik 
nerv 
(beshinchi juft) murakkab nerv hisoblanadi, 
it 
u/unchoq miyaning oldingi qismi yon devoridan yo‘g‘on 
ildiz bilan boshlanib, darhol bir necha tarmoqlarga bo‘linadi. 
Sliulardan ko‘zga, lunjga, yuqori va pastki jag‘ga boradigan 
larmoqlar eng kattalari hisoblanadi.
Uchlik nerv funksiyasi jihatidan aralash, ya’ni ham sezuv- 
chi va ham harakatlantiruvchi nervdir.
Uzoqlashtiruvchi nerv 
(oltinchi juft) uzunchoq miya- 
ning ostidan chiqadi, lekin preparatda uning chiqqan joyi 
ko'rinmaydi. Bu nerv ko‘zning sirtqi to ‘g‘ri muskulini inner- 
vatsiyalaydi.
Yuz 
ncrvi (ettinchi juft). Bu nerv uchlik nervga juda yaqin 
yondosh bo‘lib, uning ketidan chiqadi. Shuning uchun ham 
ularning asoslarini bir-biridan ajratish qiyin. Yuz nervi ham 
bir necha tarmoqlarga bo'linib, shulardan ko‘z, tanglay va til 
(»sii tarmoqlari eng yiriklari hisoblanadi.
Uchlik nerv singari yuz nervi ham aralash nerv b o ‘lib, 
lining ko’z va tanglayga boradigan tarmoqlari sezuvchi, til osti 
lannog'i esa aralashdir (sezuvchi va harakatlantiruvchi).
Iishituv ncrvi 
(sakkizinchi juft). Bu nerv uzunchoq miya­
ning yon devoridan chiqishi bilanoq miya qutisining devoriga 
kiiib, ichki quloqni innervatsiyalaydi. Eshituv ncrvi fakat se- 
zuvclii nervdir.