P h aydarova

Markaziy nerv sistem asi
Bosh 
miya. Tog‘ayli baliqlarning bosh miyasi to ‘garak 
og‘izlilar va suyakli baliqlar bosh mivasiga nisbatan ancha yax­
shi rivojlangan. Bu birinchi navbatda tog'ayli baliqlarda oldingi 
miya yarim sharlari va miyachasining yirikligidan dalolat bera- 
di.
Akulaning bosh miyasi besh bo'lim dan iborat (17-rasm).
Oldingi miya yarim sharlari birmuncha katta bo‘lib, o ‘ng 
va chap palialarga aniq ajralmagan. Yarim sharlarning oldida 
joylashgan hidlov bo‘laklari esa juda yaxshi rivojlangan. Old­
ingi miya keyingi uchi bilan oraliq miyaga, oraliq miyaning 
qopqog‘iga esa uzun dastali miya usti bezi — epifiz birikadi.
17-rasm. Akula bosh miyasining yuqoridan ko‘rinishi:
l-oldingi miya, 2-hidlov b o iaklari, 3-oraliq miya, 4-epifiz, 5 o ‘rta miya, 6- 
miyacha, 7-uzunchoq miya, 8-rombsimon chuqurcha. Rim raqamlari bilan bosh 
miyadan chiqadigan nervlar ko‘rsatilgan.
33

---

O'rta miya k o ‘ruv bo'laklari 
deb ataladigan bir ju ft 
bo‘rtma bilan qoplangan. 0 ‘rta miya yaxshi rivojlangan, lekin 
oldingi miya yarim sharlariga nisbatan ancha kichik.
Bosh miyaning to ‘rtinchi bo‘limi — 
miyacha 
juda yaxshi 
taraqqiy etgan b o ‘lib, oldingi tom ondan o ‘rta miya, keyingi 
qismi bilan 
uzunchoq miyaning 
ustiga joylashgan bo‘ladi.
Uzunchoq miya 
bosh miyaning oxirgi bo‘limidir. Bosh mi­
yaning bo‘limi ustki tomonidagi 
rombsimon chuqurcha 
deb 
ataluvchi to ‘rtinchi miya qorinchasi aniq ko'rinib turadi. Bu 
chuqurcha odatda qon tomiriga boy parda bilan qoplangan. Uzun­
choq miya to‘g‘ridan-to‘g‘ri orqa miya bilan qo‘shilib ketadi.
Bosh miya nervlari. 
A kulasim on b aliq lar bosh miya 
b o ‘limlaridan bir-biriga simmetrik joylashgan o ‘n juft bosh 
miya nervlari chiqadi. Bosh miya nervlari odatda ikki nom — 
tartib raqamlari va o ‘z nomlari bilan belgilanadi.
Hidlov nervi 
(birinchi juft) hidlov bo‘laklaridan chiqadi. 
Nerv tolalari hidlov xaltasining shilimshiq pardasida joylash­
gan sezuvchi hujayralarning o ‘simtalaridan iborat bo‘lib, faqat 
sezish xususiyatiga ega.
Ko'ruv nervi 
(ikkinchi juft) oraliq miyaning tagidan chi­
qib, ko‘z kosasidagi ko‘z soqqasining to ‘r pardasida tarmoqla- 
nadi. Bu nerv ham faqat sezuvchi nervdir.