O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Yuklamani asta-sekin va maksimal tarzda o‘stira borish. Maksimal yuklamalardan foydalanish dastlabki tayyorgarlik jarayonida ularni yuksalib borishi natijasida amalga oshirilishi kerak. Maksimal yuklamada salomatlikni mustahkamlash va sport natijalarini o‘stirishga qarama-qarshi bo‘lib qolishi mumkin. Maksimal yuklamalar darajasi organizmning fiziologik va jismoniy rivojlanish darajasiga muvofiq belgilanishi kerak. Sportchilar butun umri davomida yuklamalarni cheksiz orttirib borolmaydilar. Yosh o‘tishi bilan organizmning imkoniyatlari tabiiy holda pasayib boradi. Bu albatta, jismoniy yuklamalarni rejalashtirishni talab etadi. Aynan shu qonuniyat voleybolchilarning barcha kuch-imkoniyatlarini musobaqa vaqtida safarbar qilishga qaratilgan. Buning uchun ko‘p yillik trenirovka jarayoni davomida jismoniy, texnik-taktik tayyorgarlikka oid vazifalar, topshiriqlar va mashqlar asta-sekin “osondan qiyinga”, “oddiydan murakkabga”, “o‘zlashtirilgandan o‘zlashtirilmaganga” tartibi asosida maksimal hajm va shiddat darajasida ijro etiladi.
Mashg‘ulot yuklamalarini o‘zgarishi. To‘lqinsimon tebranishlar yuklamalarning hajmi dinamikasi, intensivligi dinamikasiga ham xos, yuklama hajmi dinamikasi tebranishlari bilan intensivlik dinamikasi qiymatlari bir-biriga mos kelmaydi. O‘rtacha va katta to‘lqinlarda dastlab hajm ko‘rsatkichlari yuksak bo‘ladi, so‘ng stabillashib, kamayib boradi. Shu zaylda intensivlikning har xil ko‘rsatkichlari yuqori qiymatga erishadi. Kichik to‘lqinlarda esa, aksincha bo‘lib, dastlab tezkorlik-kuch xarakteridagi mashg‘ulotlar, so‘ng hajmi ko‘p mashg‘ulotlar o‘tkaziladi. Bu qonuniyatlar trenirovka jarayonidagi mashqlarning o‘rni va roliga qarab turlicha bo‘ladi. Trenirovka yuklamalar dinamikasining to‘lqinsimon xarakteri sport trenirovkasi qonuniyatlari bilan yuksak ko‘rsatkichlarga yo‘naltirilganligi, trenirovka talablarining asta-sekin va maksimal orta borishi, yuklamalar uzluksizligi va dam olish bilan almashinib turishiga bevosita aloqadordir. Bu qonuniyatlarning barchasi trenirovka jarayonlarini tashkil etishning muhim asosi bo‘lib xizmat qiladi.