O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Sport mashg‘uloti uslublari

Sport mashg‘uloti uslublari. Usullarning asosiy maqsadi harakat malakalarini takomillashtirish va jismoniy sifatlarni tarbiyalashga qaratilgan. Harakat faoliyatini o‘zlashtirishning boshlang‘ich davrida trenirovka uslublari harakatlarni o‘rganish uslublari bo‘ladi. Mashqlarni qismlarga ajratib bajarish, ularni bir-biriga qo‘shib yaxlit holda o‘rganish, qismlarni alohida-alohida chiqarib tashlash mashqni yaxlit bajarish uslublari hisoblanadi. Sport harakatlarini o‘rganish trenerlar rahbarligida og‘zaki va amaliy ko‘rsatish bilan bo‘ladi. Sport mashg‘u- lotiga belgilangan vazifalarga ko‘ra, qat’iy reglamentlangan mashq usullari turli xil variantlarda qo‘llaniladi. Sport trenirovkasi jarayonida barcha metodlardan va ulardan hosil bo‘ladigan usullardan keng foydalaniladi. Organizm funksional imkoniyatlariga yuksak talablar qo‘yadigan, jismoniy yuklama maksimal darajaga yetkaziladigan, qat’iy interval bilan mashq qilish, musobaqalashish uslublaridan va sport trenirovkasidan keng foydalaniladi.
Harakat malakalarini takomillashtirish jarayonida standart va almashtirib mashq qilish usuli keng qo‘llaniladi. Harakat sifatlarini va organizmning funksiyalarini takomillashtirishda maqsadga muvofiq tanlangan mashqlar kompleksi, interval mashq qilish usuli (navbatdagi yuklamalar orasida belgilangan vaqtda dam olish), uzluksiz mashq qilish (dam olinmasdan mashqlar kompleksi uzluksiz qo‘llaniladi) va yuqorida qayd qilingan turli xil usullar qo‘llaniladi. Bir uslubning o‘zi keng vazifalarni hal qilishda va sportchini tayyorlashda asos bo‘lib xizmat qilishi mumkin. Qat’iy reglamentlangan uslubdan tashqari sport mashg‘ulotida musobaqalashish va o‘yin uslubi, shuningdek, doiraviy mashq qilish uslubi keng qo‘llaniladi. Musobaqalashish usulining asosini faqat raqib bilan kuch sinashish emas, balki o‘z-o‘zi bilan ham musobaqalashish ham tashkil qiladi. Shuning bilan birga mashg‘ulotga
kiritilgan o‘yin usullari yordamida yuqori ruhiy ko‘tarinkilikka erishiladi, fikrlash qobiliyati, qo‘yilgan maqsadga erishish irodasi va qat’iyligi rivojlanadi. Doiraviy mashq qilish jismoniy mashqlarni qo‘llashni tashkiliy-uslubiy shakli sifatida jismoniy sifatlarning kompleks ifodalanishini takomillashtirishga qaratilgan. Murabbiy bilan birga sport mikrotsikllarining tarkibiga zaruriy o‘zgartirish kiritish mahoratni takomillashtirishga xalaqit beruvchi tashqi ta’sirlarni bartaraf etadi.

4.