Өзбекстан Республикасы Жоқары ҳәм орта арнаўлы

«Standartnaya»
panelinde hu`jjetlerdi basqariw ushin isletiletug`in
tiykarg`i u`skeneler jaylasadi;
«Formatirovanie»
panelinde bolsa tan`lang`an kletkadag`i
mag`liwmatlardin` formatin ko`rsetiw yamasa oni tez o`zgertiriwge tiyisli u`skeneler
jaylasqan;
«Obrmlenie»
paneli u`skeneleri belgilengen kletka, bag`ana yamasa
qatarlardin` a`tirapin ma`lim qalin`liqtag`i siziq penen oraw yamasa olardin` ishin ma`lim
bir fon menen boyaw ushin arnalg`an.
«Risovanie»
paneli u`skeneleri ja`rdeminde
hu`jjetke ha`r qiyli siziqlar ha`m geometrik figuralardi qoyiw mu`mkin.
Bulardan tisqari ja`ne bir neshe paneller bar bolip, olar programmanin` ayrim
ja`rdemshi imkaniyatlarinan paydalaniw ushin qollaniladi. Bul paneller a`dette ekranda
ko`rsetilmeydi. Lekin olardi qa`legen waqitta
«Vid»
menyuinin`
«Paneli instrumentov»
buyrig`i ja`rdeminde ekrang`a tiklew mu`mkin.
Microsoft Excel
de a`piwayi arifmetik esap-kitaplardi orinlaw ushin kursordi
kerekli kletka u`stine ko`shiriledi ha`m da`slep klaviaturadan
«=»
belgisi, son`inan
kerekli formula teksti teriledi.

---

70
Ma`selen, aytayiq A1, A2, ……A10 kletkalarina ha`r qiyli sanlar kiritilgen ha`m
bizden sol sanlardin` orta arifmetik quni A11 kletkag`a jaziw talap qilinsin.
Da`slep kursordi Aqq kletka u`stine alip baramiz ha`m to`mendegi formulani
kiritemiz:
=(A1+A2+A3+A4+A5+A6+A7+A8+A9+A10)/10
Eger joqaridag`i formula kiritilip, «
Enter
» klavishasi basilsa, Aqq kletkate berilgen
formulanin` na`tiyjesi payda boladi.
Microsoft Excel
den paydalaniwdan tiykarg`i maqset, onin` ishki funktsiyalarinan
paydalanip u`lken ko`lemdegi matematik, buxgalterlik, statistikaliq tablitsalardi
basqariw.
Sol maqsette, programmada ma`lim bir operatsiyani orinlaw ushin sa`ykes funktsiya
bar.
Ma`selen, qa`legen kletkalar blogindag`i (bir neshe kletkalar jiyindisi) sanlardi o`z-
ara qosiw ushin - «SUM» funktsiyasi, olardin` orta arifmetigin esaplaw ushin - «AV»
funktsiyasi, qa`legen sannin` natural logarifmin esaplaw ushin «LN» funktsiyasi ha`m t.b.
Bul funtsiyalardin` toliq dizimin