O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

IV.MUSTAHKAMLASH


A)Mashqlar orqali.
1- topshiriq. Gaplarni o'qing. Kesimga bog'lanib ish-harakatning bajarilish holatini, tarzini yoki daraja-miqdorini bildirayotgan bo'lak- larni aniqlang. Ularning qanday so'roqqa javob bo'layotganini ayting.
1. U o'ychan ko'zlari bilan Botirga qarab sekin gapirdi. (S.Nazar) 2. Ko'p so'zlama, oz so'zla, oz so'zlasang ham, soz so'zla. (Maqol) 3. Hozirgacha g'o'za uch marta chopiq qilindi. (Gazetadan) 4. Hamdam ikkovini ham bilmadi va yig'laganicha narigi uyga kirib ketdi. (A.Q.) 5. Yig'lab-yig'lab marza olsang, o'ynab-o'ynab sug'orasan. (Maqol) 6. Umringda necha marta asal yegansan? (A.Q.)
2- topshiriq. Yuqoridagi gaplarda ish-harakatning bajarilish holatini,
tarzini va daraja-miqdorini bildirib kelgan bo'laklarning qaysi so'z
turkumi bilan ifodalanganini aniqlang.
176- mashq. O'qing, nuqtalar o'rniga ravish holini qo'yib ko'chiring.
Ota ularning istiqboliga ... chiqdi. Kelganlar orasida endigina front dan qaytgan Boboqul aka ham bor. U hassa tayanib,... kirib keldi. Nurxonbo- bo ko'rpacha yozib, ularni ayvonga taklif qildi. Mehmonlar ... ko'rinardi. Ularning yuzlarida odatdagi tabassumdan asar ham qolmagan.
Hammasining ko'ngli ... ko'rinardi. Ular ... o'tirib, tevarak-atrofga ... qarab qo'yardilar.
(Yo. Sh.)
177-mashq. Bir do'stingiz (dugonangiz)ning tashqi ko'rinishi va xulq-
atvorini tasvirlovchi kichik matn tuzing. So'ng unda qo'llangan ravish holi va daraja-miqdor hollarini belgilang, qaysi turkum so'zlari bilan ifodalanganini ayting.


B)Savollar orqali
1.Gapning qanday bo'lagi ravish holi deyiladi? Ugapda qaysi so'roq­larga javob bo'ladi?
2.Daraja-miqdor holiga tavsif bering. U gapda qanday bo 'lak bilan munosabatga kirishadi va qanday ma'nolarni ifodalaydi?
3.Daraja-miqdor hollari qaysi so'z turkumlari bilan ifodalanadi? Misollar keltiring.

V.BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI.UYGA VAZIFA
178-mashq. «Adabiyot» darsligingizdan bir she'riy asarni tanlang. Undagi ravish hollari qatnashgan gaplarni ko'chirib yozing.