O‘zbekistonda davlat tili va boshqa tillarning rivoji

IV.MUSTAHKAMLASH


A)Mashqlar orqali.
209- mashq.: 1- topshiriq. Quyida aniqlovchili so'z birikmalari uchliklari berilgan. Bu uchliklardan ikki turi va ularning tilshunoslikdagi atamasi sizga ma'lum. Sizga noma'lum 3- tur birikmalarni alohida ajrating.
1. Professorning nevarasi; professorona tashxis; professor Nosirov.
Generalning buyrug'i, generalsiz armiya, general Sobir Rahimov.
Kosib yigit, kosibning hunari, To'ra kosib.
2- topshiriq. Siz alohida ko'chirib olgan so'z birikmalarida birinchi so'z (aniqlovchi) qanday ma'noni ifodalab kelayotganini ayting.
210-mashq. Berilgan namunalar asosida izohlovchili birikmalarga
besh-oltitadan misol toping.
ayol hamshira, erkak o'qituvchi, ...
ingliz muhandis, ...
shaxmatchi Rahmatulla, ...
injener Abdusamad, ...
211-mashq. Oldingi mashqni bajarish asosida hosil qilingan izoh­
lovchili so'z birikmalaridagi so'zlar o'rnini almashtiring.
Namuna: hamshira ayol, Rahmatulla shaxmatchi.


B)Savollar orqali
1.Aniqlovchining qanday turi izohlovchi deyiladi?
2..Izohlovchi vazifasida qaysi turkum so'zlari kelishi mumkin?
3.Izohlanmish bo'lak va izohlovchining joylashuv tartibi qanday? Ularning o'rni almashtirilsa, ma'noga
ta'sir qiladimi?

V.BAHOLASH MEZONI
Ishtirokiga qarab
VI.UYGA VAZIFA


212- mashq. Badiiy asarlar matnidan izohlovchining qo'llanishiga 3—4 ta misol topib yozing.
Ona tili
MAVZU : 9- nazorat ishi. Test
MAQSAD: A) ta’limiy maqsad - O’quvchilarga bilimini sinash
B) tarbiyaviy maqsad –o’quvchilarqalbida hamkorlik ,do’stlik tuyg’ularini sinngdirish
C) rivojlantiruvchi maqsad – gapning tuzilishiga ko’ra turlaridan nutqda o’rinli foydalanish
DARS TURI: umumlashtiruvchi