O‘zbekiston zamini /2019 Tahrir hayʼati

Land of Uzbekistan
Земля Узбекистана
4/2021

---

O‘ZBEKISTON ZAMINI
4/2019
80
2-jadval. 
Toshkent viloyati xo‘jaliklarida bug‘doyning fuzarioz kasalligi bilan kasallanishi 
№
Tuman va 
xo‘jaliklar nomi
Tadqiqot 
o‘tkazilgan 
maydon, ga
Tadqiq 
qilingan 
o‘simlik soni, 
dona
Kasallangan 
o‘simliklar 
soni, dona
Kasallangan 
o‘simliklar 
soni, % da
Ajratilgan 
zamburug‘ 
turkumlari
Qibray tumani, 
Madaniyat sh/x
Turon sh/x 
120
100
8
8
Fusarium, Mucor
120
100
10
10
Fusarium, 
Alternaria
Toshkent tumani 
Abdulllev sh.x
T.Mirzaev sh.x
180
100
12
12
Fusarium, Mucor
150
100
9
9
Fusarium, 
Alternaria
O‘rta CHirchiq 
tumani
ToshDAU o‘.t.x. 
Qora suv sh.x
300
100
15
15
Fusarium, 
Alternaria
250
100
14
14
Fusarium, 
Penicillum
Pskent tumani 
Turkiston sh.x
I.Haydorov sh.x.
260
100
17
17
Fusarium, 
Alternaria
200
100
15
15
Fusarium, Mucor
Parkent tumani 
Parkent sh.x
Guliston sh.x
100
100
12
12
Fusarium, Mucor
125
100
10
10
Fusarium, 
Alternaria
Yangiyo‘l tumani 
Tinchlik sh.x.
Haqiqat sh.x
270
100
16
16
Fusarium, 
Alternaria
250
100
15
15
Fusarium, Mucor
Zangiota tumani 
Qorasuv sh.x.
J.Mixliev sh.x
230
100
12
12
Fusarium, 
Alternaria
250
100
12
12
Fusarium, Mucor
Jami 
2805
1400
177
12,6
viloyatining O‘rta Chirchiq tumanida joylashgan 
Agrotexnik fermer xo‘jaligi bug‘doyzorlarida 
2018-2020 yillar davomida kuzatish ishlari 
olib borildi. Buning uchun paxtazor, 
bug‘doyzor, 
bedazorlardan 
bo‘shagan 
dalalarda yetishtirilayotgan bug‘doyzorlardagi 
urug‘larning unuvchanligi, fuzarioz bilan 
kasallanishi, ko‘chatlarning soni va urug‘ sifatiga 
ta’siri o‘rganildi.
O‘tmishdosh ekin dalalariga bog‘liq 
ravishda bug‘doy ko‘chatlarini soni va 
ularning fuzarioz kasalligi tufayli qurib qolishi 
to‘g‘risidagi ma’lumotlar 1-jadvalda berilgan.
Jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan shuni 
ko‘rish mumkinki, eng ko‘p miqdordagi bug‘doy 
ko‘chatlari beda o‘rniga ekilgan dalalarda 
(460 ta), keyin bug‘doy o‘rniga ekilgan dalalarda 
(454 ta) va nihoyat, eng kam miqdordagi ko‘chatlar 
(452 ta) g‘o‘za o‘rniga ekilgan bug‘doyzorlarda 
bo‘lishi kuzatildi. G‘o‘za o‘rniga ekilgan dalalarda 
8,8%, bug‘doy o‘rniga ekilgan dalalarda 
5,7%, beda o‘rniga ekilgan dalalarda 3,0% 
ko‘chatlarning fuzarioz kasalligi tufayli nobud 
bo‘lishi aniqlandi.
Eng 
ko‘p 
miqdordagi 
ungan 
ko‘chatlarning qurib qolishi 2019 yilning 
oktabr-noyabr oylarida bug‘doy urug‘lari 
eng kech ekilgan dalalarda kuzatildi. Kuzgi 
bug‘doyzorlarda urug‘dan ungan ko‘chatlarning 
qurib qolishida ekologik omillardan harorat, 
namlik va tuproq asosiy rol o‘ynaydi. Ungan 
maysalarning fuzarioz kasalligi tufayli qurib 
qolishi oktyabr oyining oxiri va noyabr oyining 
boshlarida namlik etarli bo‘lmagan dalalarga 
to‘g‘ri keldi. Bug‘doyzor o‘rniga bug‘doy ekilgan 
dalalarda, ekish muddatiga bog‘liq bo‘lmagan