O‘zbekiston zamini /2019 Tahrir hayʼati

Tadqiqot ob
ʼ
ekti va uslublari. 
Tadqiqotlar Toshkent viloyatining paxta va g‘alla 
yetishtirishga ixtisoslashgan Pskent, Parkent, 
O‘rta Chirchiq, Qibray, Toshkent, Yangiyo‘l, 
Zangiota va Chinoz tumanlaridagi fermer 
xo‘jaliklari dalalarida olib borilib, 2800 ga 
maydondagi Sanzar-8, Yuna, Unumli bug‘doy, 
Skifyanka, Polovchanka, Kroshka va Ulug‘bek 
navlari ekilgan bug‘doyzorlar tadqiq qilindi. Dala 
tajribalari O‘rta Chirchiq tumanining Agrotexnik 
fermer xo‘jaligida, Parkent tumanining Parkent 
fermer xo‘jaligida, Pskent tumanining Turkiston 
fermer xo‘jaliklarida o‘tkazildi.
Zamburug‘larni kasallangan o‘simlik 
qismlaridan ajratib olish va urug‘dan ungan 
ko‘chatlarning fuzarioz bilan kasallanishini 
aniqlash maqsadida 1 m2 joydagi sog‘lom 
ko‘chatlar, kasallik belgilariga ega bo‘lgan 
va qurib qolgan ko‘chatlar alohida hisoblanib 
chiqildi. Mikologik tadqiqotlarda kasallik 
keltirib chiqarayotgan turlarni aniqlashda 
Petri 
likopchalarida 
hosil 
qilingan 
nam 
kameralar 
usulidan 
foydalanildi 
[3-5].
Tadqiqot natijalari va ularning 
muhokamasi. 
G‘alla yetishtirishning intensiv 
texnologiyasini ishlab chiqish ekin dalalarida 
ilmiy asosdagi almashlab ekish qoidalariga amal 
qilish, ekin turlarining nisbatini to‘g‘ri aniqlashni 
talab qiladi. Almashlab ekishda foydalanilayotgan 
ekinlar turining o‘sishiga, rivojlanishiga, 
hosildorligiga 
kasallik 
qo‘zg‘atuvchi 
Fusaruim 
zamburug‘ 
turlar 
tarkibining 
ta’sirini o‘rganish maqsadida Toshkent 
1-jadval.
 Ekin dalasiga bog‘liq ravishda bug‘doy ko‘chatlarini fuzarioz kasalligi tufayli qurib qolishi
 
№
Ekin dalasining turi
1 m2 joydagi 
ko‘chatlar soni, 
dona
Fuzarioz kasalligi tufayli qurib qolganlar
Dona
%
1
G‘o‘za o‘rniga bug‘doy 
ekilgan
452 ±3,43
40±1,29
8,8
2
Bug‘doy o‘rniga bug‘doy 
ekilgan
454±5,25
26±1,29
5,7
3
Beda o‘rniga bug‘doy ekilgan
460±2,91
14±1,29
3,0
NSR
0,5
4,71 %