O’zbekiston respubliksi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o’zbekiston milliy universiteti minerallar

Shaffof – butun hajmi bo‘yicha yorug‘lik o‘tkazadi. Bunday minerallar orqali deraza oynasidek ko‘rish mumkin.

Yarimshaffof – ular orqali faqat jismlarning timsolini ko‘rish mumkin. Yorug‘lik mineral orqali xira oynadan o‘tgandagidek o‘tadi.

Yoritiluvchi – yupqa chetlarida yoki yupqa plastinkalarida yorug‘lik o‘tkazadi.

Noshaffof – hatto yupqa plastinkalari ham yorug‘lik o‘tkazmaydi.

Minerallarning rangi. Minerallarning rangi eng avvalambor beixtiyor inson diqqatini o‘ziga jalb qiladi va shuning uchun ham eng muhim belgilaridan biri sanaladi.

Minerallarning rangi. Minerallarning rangi eng avvalambor beixtiyor inson diqqatini o‘ziga jalb qiladi va shuning uchun ham eng muhim belgilaridan biri sanaladi.

Har doim bir xil to‘q rangga ega bo‘lgan minerallarning rangi arzigulik va qulay farqlovchi belgi hisoblanadi. Bu asosan metalsimon yaltiroqlikka ega bo‘lgan pirit, galenit, auripigment, xalkopirit hamda nometall yaltiroqlikka ega ba’zi minerallar - oltingugurt, malaxit, azurit va b. uchun xos.

Minerallarning yaltiroqligi. Yaltiroqlik ikki omil ta’sirida: kristalli muhitdan o‘tayotganda yorug‘lik nurining sinish ko‘rsatkichi va ushbu muhit tomonidan nurni yutish koeffitsienti orqali vujudga keladi. Shaffof minerallarda eng yuqori sindirish ko‘rsatkichida kuchli olmossimon (nometalli) yaltiroqlik kuzatiladi. Sindirish ko‘rsatkichi past bo‘lgan moddalar (masalan, oltingugurtli minerallar) odatda shaffofmas va metalsimon yaltiroqlikka ega bo‘ladi. Sindirish ko‘rsatkichining yuqoriligi va nur qaytarish yuzasining xarakteriga bog‘liq holda minerallar shishasimon, sadafsimon, yog‘simon, shoyisimon, xira va yaltiroqlikning boshqa turlariga ega bo‘ladi.

Minerallarning sinishi. Sinish – mineralning parchalanishida hosil bo‘ladigan yuzalar ko‘rinishidir. U ayniqsa nomukammal va o‘ta nomukammal ulanishga ega bo‘lgan minerallarni o‘rganishda juda muhim. Minerallarning sinish yuzasi ko‘rinishi ham muhim diagnostik belgilar qatoriga kiradi.

•