Fizik – хimiyaviy аnаliz mеtоdlаri

Mavzu: Mishyak

Reja:

1.Mishyak haqida umumiy ma’lumot

2. Mishyakning olinishi.

3.Fizik-kiyoviy xossalari.

4.Ishlatlishi.

As-Mishak davriy sistemaning 5-A gruppachasi elеmеnti bo’lib o’z birikmalarida III va V valеntli -3; +3 va +5 oksidlanish darajali bo`ladi. Mishyak vodorod bilan EH3 tarkibli birikmalar hosil qiladi. Kislorod bilan umumiy formulasi E2O3 va E2O5 bo`lgan oksidlar hosil qiladi. As atomning sirtqi kvant qavatidagi elektronlar soni azot va fosfor atomlaridagi kabidir. As tabiatda oltingugurtli birikmalar tarkibiga kirgan holda uchraydi. M-n, As2S3 auripigment, FeAsS-mishyak kolchedani. Yer po'stlog'ida mishyakning miqdori 5,5· 10–4 %.

1. Olinishi .

• 1. Olinishi .
• Erkin holatdagi As uning kolchedani FeAsS ni havo kirmaydigan joyda qattiq qizdirish yo’li bilan olinadi:
• FeAsS = FeS + As

2. Fizik-kimyoviy xossalari.

• 2. Fizik-kimyoviy xossalari.
• As to`q qizil rang mo`rt, metall kabi yaltiraydigan kristalldir, 633ºC da suyuqlanmay sublimatlanadi, zichligi 5,73 g/sm3. As issiqlikni va elektr tokini o’tkazadi. Mishyakka o’yuvchi ishqorlar qo’shib suyuqlantirilganda arsenit kislotaning arsenitlar deyiladigan tuzlari hosil qiladi.
• 2As + 6NaOH = 2Na3AsO3 + 3H2
• 3As + 5HNO3 + 2H2O = 3H3AsO3 + 5NO

Qizdirilganda As galogenlar va S bilan bevosita birikadi. Mishyakning ba’zi metallar bilan hosil qilgan birikmalari ma’lum, ular arsenidlar As pitra va sogma o'q ishlab chiqarishda qo'rg'oshinga qo'shimcha sifatida ishlatiladi, u ko’zgu bronza, babbit va boshqa qotishmalarga qo’shimcha sifatida ham foydalaniladi. As 2 xil oksid As2O3, As2O5 hosil qiladi:

• Qizdirilganda As galogenlar va S bilan bevosita birikadi. Mishyakning ba’zi metallar bilan hosil qilgan birikmalari ma’lum, ular arsenidlar As pitra va sogma o'q ishlab chiqarishda qo'rg'oshinga qo'shimcha sifatida ishlatiladi, u ko’zgu bronza, babbit va boshqa qotishmalarga qo’shimcha sifatida ham foydalaniladi. As 2 xil oksid As2O3, As2O5 hosil qiladi:
• As2O3 + 3H2O = 2H3AsO3 kuchsiz kislota
• As2O3 + 6NaOH = 2Na3AsO3 + 3H2O

H3AsO3 kislotalar bilan birikib amfoterlik xossalar namoyon qiladi.

• H3AsO3 kislotalar bilan birikib amfoterlik xossalar namoyon qiladi.
• As2O3 + 6HCl = 2AsCl3 + 3H2O
• Uch valentli As ning birikmalari kuchli qaytaruvchilardir. M-n:
• H3AsO3 + J2 + H2O = H3AsO4 + 2HJ
• H3AsO3 suvda oson eriydi, o’rtacha kuchli, tuzlari arsenatlar deyiladi.

4. Ishlatlishi.

4. Ishlatlishi.