O`zbekiston Respublikasining davlat tili o`zbek tilidir

AMALIY MASHQLAR.
Undov va taqlid so`zlarni tahlil qilish tartib
1. Undovlarning ma`nosiga ko`ra turlari.
2. Taqlidiy so`zarning ma`nosiga ko`ra turlari.
3. Taqlidiy so`zlarning gapda gi vazifasi.
Namuna: - O, mavlono, mavlono ! Sizday etuk donishmand bu ishda
sabiylik qilib dur.(O.Yo.)Unga qarab onasining yurak - bag`ri ezilib ko`zlaridan mo`lt-mo`lt fyosh dumalar edi.(S.A.) O- undov, his-hayajon undovi, og`ir ruhiy qiyinchilikni ifodalash uchun ishlatilgan. Mo`lt- mo`lt- taqlid so`z, inson holatiga taqlid ifodalangan, aniqlovchi vazifasida kelgan.
43-Mashq. Taqlidiy so`zlarni topib, ma`nosiga ko`ra turini aniqlang.Gapdagi vfazifasini aytinf.
1. Uning iyagi qandaydir osilib qolgan, tishlari bir-biriga tegmay shaq-shaq qilar, dir-dir ttragan nogiron qoq suyak vujudi, yonib turgan qo`zlari shunday bvahimali va ayanchli edi.(O.Yo.)2, Dukur-dukur oyoq tovushlari yaqinlashib, qulf-kalitlarning sharaq-shurig`i eshitildi.(O.Yo.) 3. Yaproqlari siyraklashib qolgan yarim yalang`och bog` daryodaay sokin shovullar chirs- chirs uzilgan bxazonlar havoda pir-pir uchib oyoq ostidagi “gilam” ustiga unsizgina qo`nar edi. (O.Yo.)
4. Shu asnoda xuddi kutib turganday Rasul Olloyorovich qabulxonasidan dang-dung ovoz eshitildi. (O`.U.) 5. Unga jobdirab boqqan Dildorning ko`zlaridan duv -duv yosh oqardi.(S.A.) 6. Boshini eggancha piq-piq yig`lardi u. (G.A.)
44-mashq. Undov so`zlarni topib, ma`nosiga ko`ra farqlanishini ayting.
1. O, bolam, -dedi kampir ishga yaramaydi ! (A.Q.)2.-Yo rabbiy!-estaaning qo`ligagi moychiroq qaltirab ketdi.(O.Yo.03. -Eh xumsa,-dedi yigit va ariqdan sakrab sodiqning yo nig`a o`tdi.(A.Qod.)4 . -O`h, zo`r-ku.egasi kim ekan.(O`U.5. -Obbo betofiq-ey!... deb so`zlanardi.(Ch.)6. Oh, shu topda Saltanatxon bo`lsaydi.(Ch.)7. -Vo darig`! Vo darig`!-dedi u sahifalarni shapatilab. (T.Mal.)8. -O`h-ho`, juda azamat bo`lib ketibsan-ku...(S.A.) 9. -E voh, ellikka ham to`lmay ketibdilar- a! (P.Q.)

BESHINCHI BO`LIM