Gender identifikatsiyasini shakllantirish erta yoshdan boshlanadi
bu
o’g’il yoki qiz bolalarga tegishli bo’lish hissi bilan namoyon bo’ladi.
Uch yoshlik davridan boshlab o’g’il bolalar o’g’il bolalar bilan, qizlar esa
qizlar bilan o’ynashni afzal ko’rishadi.
Erta o’spirinlik davrida o’g’il bolalar o’zlarini erkaklik ruhida tarbiyalab,
ayollarga xos jihatlardan jumladan, qizlarning muomala uslubi, xulq-atvori,
qiziqishlari va x.k ularga nisbatan beparvo munosabatni rivojlantirish va
tarbiyalashdan ajratadilar.
O’rta maktabda o’zini tutish darajasida bunday munosabatni o’rnatish qizlarni
jinsiy kamsitishga olib keladi va natijada jinsiy zo’ravonlikni keltirib chiqarishi
mumkin.
O’smir yigitning huquqbuzar sifatida o’zini bunday tutishi “haqiqiy erkak”
qiyofasining ijtimoiy qo’llab-quvvatlanishi, kelajakda uning qizlar bilan gender
tengligi asosida munosabatda bo’la olmasligi va shu bilan to’qnashuvlar ortishi
xavfini paydo bo’lishiga olib keladi (masalan, oilada) va bular kuch bilan hal
qilinish maqomiga chiqadi.
Mavzuni mustahkamlaymiz
. “Aqliy hujum”savollari:
1.Oila qadriyatlari nima?
2.Bir-biriga yordam berish deganda nimani tushunasiz?
3.Gender tenglik deganda nimani tushunasiz?
"Qalamlar" ertagi
Maqsad:
oilada bag’rikenglik, tenglik tuyg’usini rivojlantirish
Kichkina qutida oltita qalam bor edi. Hamma do’st bo’lib yonma-yon
ishlashar edi. Ular ichida qora qalam eng ko’p ishlardi. Boshqa rangdagi qizil,
ko’k, yashil, sariq qalamlar unga qaraganda biroz kamroq ishlar edi. Ularning
orasida oq qalam ham bor edi va u bilan bir voqea sodir bo’ldi.
U boshqalarga qaraganda kamroq ishlatilar va ko’pincha qutidan umuman
olinmas, shu sababli Oq qalam har safar xafa bo’lardi.
- Men hech kimga kerak emasman ... Hech kim meni sevmaydi, yomon fe’l-
atvorim bor, hech kim menga e’tibor bermaydi. Do’stlarim har kuni ishlaydi, men
esa o’z galimni kutaman. Men keraksiz qalamman - deb yig’laganidan qalam qutisi
namlanib ketardi.
Ammo bir kun qalamlar yashaydigan ofisga qora qog’oz olib kelindi. Shu
paytgacha ular oq rangdagi qog’ozga yozishgan va chizishgan, shuning uchun ular
asosan rangli qalamlardan foydalanishgan edi. Ammo bu voqeadan so’ng Oq
qalam juda zarur bo’lib qoldi, chunki faqatgina oq qalamda qora qog’ozga yozish
qulay edi. Dastlab, Oq qalamni topa olmaganliklari idorada katta shov-shuv bo’ldi
va nihoyat uni topishgach, ular faqat shu qalamdan foydalanishdi.
Oq qalam xursand edi. U chiziqni to’g’ri chizishga harakat qilardi, tez va
yumshoq chizardi. Kechayu-kunduz ishlashga doim tayyor edi. Do’stlari esa uning
uchun xursand bo’lishardi. Ular doimo uni qo’llab-quvvatlar va ayniqsa hozir
uning baxtli ekanligini ko’rib mamnun bo’lishardi. Oq qalamning iste’dodi va
qobiliyatlari ochilib rivojlanib borar edi.
Kunlar o’tdi va faqat Oq qalam ishlardi. Qolgan qalamlar dam olib, zerikib
ketishdi. Oq qalam juda tez charchay boshladi, shu sababli u hatto kechqurun
qutidagi do’stlari bilan suhbatlashish uchun yetarli kuch ham topa olmasdi. Shu
daqiqadan boshlab barcha qalamlar bir-birlarini tushuna boshlashdi. Oq qalam
umidni yo’qotishning hojati yo’qligini aniq tushundi, ertami-kechmi uning
qobiliyati va iste’dodini isbotlash uchun imkoniyat bo’lishini angladi. Do’stlari esa
u hech narsa qilmasdan o’tirganda Oq qalam uchun qanchalik qiyin bo’lganligini
angladilar.
O’shandan beri Qora, Oq, Sariq, Qizil, Ko’k va Yashil rangli qalamchalar
yanada do’stlashib, qiyin paytlarda bir-birini qo’llab-quvvatlaydigan bo’ldilar. Ular
bir-birlariga yoqimli so’zlar aytishni, yaxshi fazilatlarini eslatishni ham
unutishmadi. Qanday birgalikda ishlash va dam olish haqida o’ylay boshlashdi.
Ularning har birining o’z o’rni borligini va almashtirib bo’lmasligini, do’stlariga va
o’ziga haqiqatdan ham kerakligini bilar edilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |