O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi a. Qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Tushunchalarni umumlashtirish – 
hajmi tor tushunchadan hajmi keng 
tushunchaga fikran o’tish.
8.
Tushunchalarni chegaralash - 
hajmi keng tushunchadane hajmi tor tushunchaga
fikran o’tish.

---

195 
9.
Tushunchani Bulish – 
tushunchaning hajmini unda aks etgan predmetlarni ayrim 
guruhlarga ajratish yo’li bilan aniqlash usuli. 
10.
 
 Klassifikasiya (turkumlash) – 
predmetlarni ma’lumbir turlarga (kichik sinflarga 
yoki ayrim predmetlarga) ajratish.
11.
Tushunchani ta’riflash – 
tushunchaning mazmunini ochib beradigan mantiqiy 
amal. 
12.
Hukm
– predmetga ma’lum bir xossaning, munosabatning xosligi yoki xos 
emasligini ifodalovchi tafakkur shakli. 
13.
Subyekt (S)
– hukmning egasi va birinchi tushunchasi. 
14.
Predikat (P)
– hukmning kesimi va ikkinchi tushunchasi. 
15.
Oddiy hukm 
– tarkibidan birdan ortiq hukmni ajratib Bulmaydigan mulohaza. 
16.
Murakkab hukm
– tarkibidan ikki va undan ortiq hukmni ajratish mumkin 
Bo’lgan mulohaza. 
17.
ayiruvchi hukmlar. 
18.
Hukmda terminlar hajmi - 
to’liq yoki to’liqsiz shaklda mavjud. 
19.
Hukmlarning modalligi – 
hukmlarda predikatning subyektga tegishli yoki 
tegishli emasligi haqidagi fikr qat’iy, kuchli (zaruriy) yoki qat’iy Bulmagan,
kuchsiz (ehtimol) tasdiq yoki inkor shaklda ifodalanuvchi fikr.
20.
Mantiqiy kvadrat –
mulohazalar (hukmlar) o’rtasidagi munosabatlarning
sxematik ifodasi. 
21.
 Savol – 
bilimlarimizdagi noaniqliklarni, shubhalarni yo’qotish hamda aniqroq va 
tularoq bilimlar hosil qilishga Bo’lgan ehtiyojni qondirishga xizmat qiladigan
fikrlash vositasidir. 
22.
 Javob – 
predmet haqidagi avvalgi bilimni qo’yilgan savolga muvofiq holda 
aniqlashtiradigan, to’ldiradigan yangi hukm (mulohazadan) iborat. 
23.