O’zbekiston respublikasi veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo’mitasi samarqand veterinariya meditsinasi instituti veteriariya jarrohligi kafedrasi operativ xirurgiya va anesteziologiya fanidan

Siydik jinsiy kanalini kesish uretrotomia
Otlarda o’tkaziladi.
Kursatma – toshlarni siydik xaltasi va uretradan olib tashlash uchun.
Og’riqsizlantirish – yukorida aytilagndek
Operasiya texnikasi – tik xalta fiksasiya kilinadi. Siydik – jinsiy kanaliga Paster yuboriladi. Chot oblastida keyestrga qarama–qarshi tqo’imalar kesiladi, uzunligi 6 sm. Kon okim tuxtatiladi kesilgan joydan uroyetriga kiska yuboriladi vash u yordamida toshlar olib tashlanadi. Keyin to’qimalar ikki kavatli tikiladi
Bukalarda – ular orqa yotgan xolatda fiksasiya qilinadi.
Kesish joyi urug’don xaltadan 5 sm orka tarafidan uzunligi 10 sm. jinsiy a’zoni kismi kul yordamida chikariladi va uretra kesilib tosh olib tashlanadi. Uretra va teri tikiladi.
Siydik jinsiy kanalida sun’iy teshik xosil kilish. Uretrostonia
Kursatma – siydik batamom o’tkazilmagan vaktida va a’zo aputisiyasi vaktida
Texnikasi – Operasiya uretrotomiya uxshab kilinadi, lekin shilimshik parda teriga tikiladi yara tuzalgandan sung, teshikdan siydik chikadi.
Siydik pufagidagi operasiyalar (kovuk)
Anatomo – topografik ma’lumot: kovuk – vesica urikaria cystiena muskul pardadan xosil bulgan xaltacha bulib, tos bushligida joylashgan buladi, erkak hayvonlarda tugri ichak tagida, urgochilarda esa bachadon tagida. Kovuk uch kismdan iborat, tana, oldingi uchi, orka buyin, bu kismi siydik chikarish kanaliga kushiladi. Kovuk ichki – shilimshik urta – muskul va tashki serod kavatidan iborat.
Qon bilan ta’minlanishi – kranial va kaudal qovuq arteriyasi yordamida
Qovuqni teshish
Kursatma – siydikni chikarish uchun.
Fiksasiya – maydalar yonbosh, katta hayvonlar tik xolatda.
Texnikasi – mayda hayvonlarda kinik bilan kov suyagi oraligida urta tizimi yonboshida va urtasida kovuk tikilib igna yordamida siydik chikariladi.
Katta hayvonlarda to’g’ri ichak orqali, ichakni uchiga shlang tiqib o’tkaziladi
Qovuqni yorish
Kursatma – kovukdan toshlarni olib tashlash uchun kupincha otlarda va mayda hayvonlarda utkaziladi.
Og’riqsizlantirish – past sakrash otlarda, mayda hayvonlarda lirkoz
Operasiya texnikasi:
Otlarda – tekel bo’yicha chot uretrotomiyasi utkaziladi. Tik xolatda turgan hayvonni kovug’i kateter yordamida bushatilinadi. Rka texnik va kuymich suyagi dunggi oraligida 10 – 15 sm to’qimalar kesiladi. Shu jarohat orkali tos bulshiliga kul 15 – 20 sm chukurlikka kiritiladi. Chap kulini tugri ichakka yuborish kera. Undan sung tosh topilib kovukni orka buyin kismiga keltiriladi.
O’ng qo’ldagi kaychi yordamida kovukni devori 2- 3 sm teshiladi va tosh olib tashlanadi, latka bo’lsa maydalanadi. Yaraga antibiotik va antiseptik emulsiyalar sepiladi yoki surtiladi. Yara 2 xaftadan sung bitib ketadi.
Mayda hayvonlarda – korin bushligi orkali utkazilida. Yelkada yotgan xolatda fiksasiya kilinadi. Kindikni pastki tarafidan paralel kesim bilankorin devori yoriladi 8 – 10 sm uzunlikda kon tomirlar boglanadi. Kovuk tashkariga chikariladi va igna shpris yordamida bushatiladi. Keyin shpirisga ligatura yordamida kutarilib devori solanin yordaimda kesiladi va toshlar olib tashlanadi. Kolvukni ichi yuviladi va yara Serli – Lambur choki bilan tikiladi.
Korin devori uch qavat qilib tikiladi.