O‘zbekisтon respublikasi

Guruhiy usul. Bu usul statistik usulning bir ko‘rinishi hisoblanadi. Baxtsiz hodisalarni tahlil qilishning bu usulida sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalar ma’lum bir belgilariga asoslanib guruhlanadi va tahlil qilinadi. Belgilar baxtsiz hodisalarni rasmiylashtirish hujjatlari (N-1 shakldagi dalolatnoma va boshqa) bo‘yicha olinadi, masalan, mehnat sharoitlari, kasblar, jarohatlanganning yoshi, jinsi, ish staji, jarohatlanish darajasi va boshqa belgilari bo‘yicha guruhlanadi va tahlil qilinadi. Barcha ma’lumotlar yaxshilab o‘rganiladi va tegishli xulosalar chiqariladi, hamda shunga asoslanib jarohatlanishning sodir bo‘lish sabablarini bartaraf etish bo‘yicha tadbirlar ishlab chiqiladi. Bu metodda tegishli materiallar yig‘ish uchun ko‘proq vaqt talab qilinadi.
Тopografik usul. Bu usul baxtsiz hodisa ro‘y bergan joyni o‘rganish va tahlil qilishga asoslangan bo‘lib, ushbu joyni ishlab chiqarish bo‘limi (sexi) yoki korxonaning bosh tarxiga tushirib borish orqali amalga oshiriladi. Bosh tarxda baxtsiz hodisalar tez-tez takrorlanadigan joylar yaqqol ko‘zga tashlanadigan bo‘ladi, bu esa ularning sodir bo‘lish sabablarini tezlikda aniqlash va ularni bartaraf qilishga doir shoshilinch choralarni amalga oshirishga imkon yaratadi. Korxonaning qaysi joyida, xonasida, ish o‘rnida, qaysi faslda va qayerda ko‘proq baxtsiz hodisalar sodir bo‘lishini shu tarxdan aniqlash mumkin.
Monografik usul. Bu usulda baxtsiz hodisalar sodir bo‘lgan ish o‘rinlaridagi mehnat sharoiti kompleks ravishda, ilmiy izlanishlar darajasida, o‘rganiladi. Ish sharoiti, shaxsiy himoya vositalari, ish joyi, asboblar, mashinalar, mexanizmlar, texnologik jarayonlar, birlamchi mahsulotlar, sanitariya-gigiyena sharoitlari va hokazolar o‘rganiladi. Bu usul natijasida sodir bo‘lgan baxtsiz hodisalargina emas, balki ularni keltirib chiqargan sabablar ham aniqlanadi va tahlil qilinadi. Bu usul har bir baxtsiz hodisani alohida, chuqur tahlil qilish, uning aniq sabablarini o‘rganishga asoslangan. Bunda ishlab chiqarish jarayonida ishlatilgan mashina, mexanizmlar va boshqa texnik jihozlarning texnik holati, ishlatiladigan materiallarniig tarkibi, havo va suvning sanitar-gigiyenik holati kabi omillar ham tekshiriladi va o‘rganiladi.