O‘zbekiston respublikasi

Silliqlashish.Buusulkishilarniyaxshilikkaundashyo‘libilannizonibartarafqilishg aqaratilgan. Ziddiyatlivaziyatdaqarama–qarshitomonlarbir– biribilanxushmuomilalibo‘lishga, arzimagannarsagaachchiqlanish, umumiy, birvaqtningo‘zidabirgasuzayotganqayiqni“qaltis tebratish”yaramasligigachaqirishadi.
Bundayusulikkalatomondanbittasininglavozimdarajasiyokimavqeiyuqoribo‘lga nvaumazkurziddiyatbo‘yichao‘zinibahslashishgatushishnilozimdebbilmaganhollardaq o‘llaniladi.
Bundaziddiyatgatushishdanvozkechgantomonmuxolifigao‘zistagigaerishishgaimkonb ersa–da,
ikkalatomono‘rtasidagidahshatli“yog‘in”so‘nadivakelajakdahamyaxshimunosabatsaql anibqolishgaerishiladi. Shutariqaishonchorqalivaziyatsilliqlashadi.
Majburlash– butomonlardanbirinixohish–irodasini, so‘zinimajburanzo‘rlabqabulqildirishdir.
So‘zinio‘tkazmoqchibo‘lgantomonqarshitomonningfikribilanhisoblashmaydi, uniinkoretadi.
Bundaystrategiyaniqo‘llaydigantomontajavuskorlikbilano‘zxohishiniqarshitomongam ajburlabo‘tkazadi.
Buusulniko‘proqrahbarlarqo‘lostidaishlaydiganlarganisbatanqo‘llashadi.
Majburlashstrategiyasitashabbusnibug‘adi, mehmonxonada“ruhiy iqlim”ningbeqarorligigaolibkeladi. Ayniqsa, buusulyuqorimalakali, nisbatanyoshmutaxasislarganafratuyg‘otadi.
Kelishuv.Nizoliholatdanmuvaffaqiyatlichiqishningengmuhumsharti – bumurosagakelaolishdir.Kelishuvbilannizolarnihaletishbuyuqoribaholanuvchistrategi kusulbo‘libbundaikkalatomonniqanoatlantiruvchiyechimgakelinadi.
Muammoni hal qilish. Buusulbarchatomonlarningqanotlantiruvchiyechimnitopishuchunnizonichaqiruvchisa bablarnichuqurtahlilqilishvabarchaningfikrlariniinobatgaolishdaasoslanadi.
Buusultarafdorlario‘zmaqsadigaboshqalarmaqsadiorqaliemas, balkinizoningengoqilonayechiminitopishevazigaerishishnixohlaydilar.
Mehmonxonadarahbariyatvaxodimlaro‘rtasidayuzagakeluvchinizo“butun jamoaga”emas, balki“tanlangan”odamlargaginayomonta’siretishimumkin. Bundaynizonibiryo‘la, kattahajmdauddalash, bartarafetishmumkinemas. Bu nizoni bartaraf etishda rahbar oqilligi, adolatligi, madaniy saviyasi bilan hamkorlikka intilish kerak. Ya’ni, ushbu nizoli vaziyatda hokimlik mavqeida emas, balki teng huquqiylik asosida yechimni topishi lozim. Masalan, bu jarayonda quydagilar juda muhumdir:

• 
  tomonlarning bir–birini tan olishi;
  
• 
  gapnibo‘lmaytinglash;
  
• 
  o‘zga kishi tushuna olishni namoyish qilish;
  
• 
  nizo jarayonidagi holatni o‘zga kishi qanday qabul qilishini anglash;
  
• 
  muhokama qilinayotgan mavzuni aniq tasavvur qilish;
  
• 
  mavzuga nisbatan umumiy qarashlarni hosil qilish;
  
• 
  murosaqilinayotganoqibatnianiqlash;
  
• 
  nizo mazmunini yozib chiqish (tahlil) qilish;
  
• 
  nizoni bartaraf etish uchun hamkorlikda yagona yo‘l tanlash;
  
• 
  hamkorlikda umumiy xulosaga (murosa) kelish.
  

Bunday yo‘l mashaqqatli, ammo oqilona yo‘ldir. Buning uchun tajriba kerak. Hozirgi sharoitda rahbar faqat o‘z sohasini yaxshi bilibgina qolmay, balki yaxshi tashkilotchi, ruhshunos (psiholog) va tarbiyachi bo‘lmog‘i lozim. Buning uchun rahbar xodim sotsiologiya, psixologiya, pedagogika, kasbiy etika fanlarini mustaqil egallashi kerak. Buni hayotimizdagi jiddiy o‘zgarishlar, inson omilining faollashuvi, jamoalarni o‘z-o‘zini boshqarish sharoitida ular bilan ishlashni taqozo etadi.