Silliqlashish.Buusulkishilarniyaxshilikkaundashyolibilannizonibartarafqilishg aqaratilgan. Ziddiyatlivaziyatdaqaramaqarshitomonlarbir biribilanxushmuomilalibolishga, arzimagannarsagaachchiqlanish, umumiy, birvaqtningozidabirgasuzayotganqayiqniqaltis tebratishyaramasligigachaqirishadi.
Bundayusulikkalatomondanbittasininglavozimdarajasiyokimavqeiyuqoribolga nvaumazkurziddiyatboyichaozinibahslashishgatushishnilozimdebbilmaganhollardaq ollaniladi.
Bundaziddiyatgatushishdanvozkechgantomonmuxolifigaozistagigaerishishgaimkonb ersada,
ikkalatomonortasidagidahshatliyoginsonadivakelajakdahamyaxshimunosabatsaql anibqolishgaerishiladi. Shutariqaishonchorqalivaziyatsilliqlashadi.
Majburlash butomonlardanbirinixohishirodasini, sozinimajburanzorlabqabulqildirishdir.
Soziniotkazmoqchibolgantomonqarshitomonningfikribilanhisoblashmaydi, uniinkoretadi.
Bundaystrategiyaniqollaydigantomontajavuskorlikbilanozxohishiniqarshitomongam ajburlabotkazadi.
Buusulnikoproqrahbarlarqolostidaishlaydiganlarganisbatanqollashadi.
Majburlashstrategiyasitashabbusnibugadi, mehmonxonadaruhiy iqlimningbeqarorligigaolibkeladi. Ayniqsa, buusulyuqorimalakali, nisbatanyoshmutaxasislarganafratuygotadi.
Kelishuv.Nizoliholatdanmuvaffaqiyatlichiqishningengmuhumsharti bumurosagakelaolishdir.Kelishuvbilannizolarnihaletishbuyuqoribaholanuvchistrategi kusulbolibbundaikkalatomonniqanoatlantiruvchiyechimgakelinadi.
Muammoni hal qilish. Buusulbarchatomonlarningqanotlantiruvchiyechimnitopishuchunnizonichaqiruvchisa bablarnichuqurtahlilqilishvabarchaningfikrlariniinobatgaolishdaasoslanadi.
Buusultarafdorlariozmaqsadigaboshqalarmaqsadiorqaliemas, balkinizoningengoqilonayechiminitopishevazigaerishishnixohlaydilar.
Mehmonxonadarahbariyatvaxodimlarortasidayuzagakeluvchinizobutun jamoagaemas, balkitanlanganodamlargaginayomontasiretishimumkin. Bundaynizonibiryola, kattahajmdauddalash, bartarafetishmumkinemas. Bu nizoni bartaraf etishda rahbar oqilligi, adolatligi, madaniy saviyasi bilan hamkorlikka intilish kerak. Yani, ushbu nizoli vaziyatda hokimlik mavqeida emas, balki teng huquqiylik asosida yechimni topishi lozim. Masalan, bu jarayonda quydagilar juda muhumdir:
tomonlarning birbirini tan olishi;
gapnibolmaytinglash;
ozga kishi tushuna olishni namoyish qilish;
nizo jarayonidagi holatni ozga kishi qanday qabul qilishini anglash;
muhokama qilinayotgan mavzuni aniq tasavvur qilish;
mavzuga nisbatan umumiy qarashlarni hosil qilish;
murosaqilinayotganoqibatnianiqlash;
nizo mazmunini yozib chiqish (tahlil) qilish;
nizoni bartaraf etish uchun hamkorlikda yagona yol tanlash;
hamkorlikda umumiy xulosaga (murosa) kelish.
Bunday yol mashaqqatli, ammo oqilona yoldir. Buning uchun tajriba kerak. Hozirgi sharoitda rahbar faqat oz sohasini yaxshi bilibgina qolmay, balki yaxshi tashkilotchi, ruhshunos (psiholog) va tarbiyachi bolmogi lozim. Buning uchun rahbar xodim sotsiologiya, psixologiya, pedagogika, kasbiy etika fanlarini mustaqil egallashi kerak. Buni hayotimizdagi jiddiy ozgarishlar, inson omilining faollashuvi, jamoalarni oz-ozini boshqarish sharoitida ular bilan ishlashni taqozo etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |