O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligining 2019 yil "25"areldagi "107" sonli buyrug’ining2-ilovasi bilan fan dasturi ro’yxati tasdiqlangan

Endogen sabablar ham turli-tuman bo’lib, quyidagilardan iborat.

- a’zolardagi tug’ma (oshqozon-ichak yo’llari, yurak, bo’yrak, bosh miya va boshqa) yetishmovchiliklar;

- modda almashinuvidagi naslga, nasabga mansub yetishmovchiliklar: karbonsuv (galaktozemiya, fruktozemiya); oqsil (leytsinoz, giperglikemiya); yog’ (Niman Pik) kasalligi, kichik assorbtsiya sindromi (dizoxaridaza yetishmovchiligi, ekssudativ enteropaiya, tseliakiya, mukovistsidoz va boshqalar); irsiy immun yetishmovchilik holatlari; endokrin bezlarning kasalliklari (qandli diabet kasalligi, bo’yrak o’sish bezining tug’ma displaziyasi va boshqalar).

Bolaning og’irligi va bo’yining to’xtovsiz, bir tekisda ortib borishi organizmdagi almashinuv jarayonlarining optimal holatda ekanligini bildiradi. Gipotrofiyaga olib keladigan barcha xilma-xil sabablarni quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin:

1) Alimentar;

2) Yuqumli;

3) Atrof-muhitga bog’liq.

Ilgari vaqtlarda gipotrofiyaning asosiy sababi – bolani ovqatlantirishning buzilishi hisoblanar edi. Alimentar gipotrofiyaning sabablari ichida asosiylari oziq-ovqat miqdorining kamligi, sifatining pastligi, tarkibidagi moddalar munosabatining buzilganligidir. Organizmga oqsillar, yog’lar, uglevodlar, mineral tuzlar, darmon-dorilar (vitaminlar) ning yetarli miqdorda tushmasligi ham shu kasallikka olib keladi. Xastalik oqsillar kamligi tufayli o’sishning buzilishi, moddalar almashinuvidagi chuqur o’zgarishlarning ro’y berishi, jigar va boshqa a’zolarning fermentativ faoliyati buzilishi natijasida yuz beradi. Ovqat tarkibida yog’larning yetarli miqdorda bo’lmasligi sababli bolaning o’sishi va og’irligining ortishi to’xtaydi.