O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi oliy va o’rta tibbiy ta’lim bo’yicha o’quv-uslub idorasi toshkent pediatriya tibbiyot instituti

.
 
I. Retsepturadan berilgan vazifani tekshirish. 
Vazifa 1 
Retseptlarni mustaqil yozish va qo’llanilishini ko’rsatish.
 
1. 
 
Klofelin tabletkasi. 
2. 
 
Klofelin in’ektsiya uchun. 
3. 
 
Metildofa tabletkasi. 
4. 
 
Rezerpin tabletkasi. 
5. 
 
Papaverin gidroxlorid eritmasi. 
6. 
 
No-shpa tabletkasi. 
7. 
 
Natriy nitroprussid in’ektsiya uchun. 
8. 
 
Magniy sulfat eritmasi. 
9. 
 
Kaptopril tabletkada. 
10. 
Enalapril tabletkada. 
11. 
Verapamil tabletkada. 
12. 
Minoksidil tabletkada. 
13. 
Dartelin tabletkada. 
14. 
Angiotenzinamid eritmasi. 
15. 
Prodektin tabletkada. 
16. 
Ditsinon eritmasi. 
17. 
Tsinnarizin tabletkada. 
18. 
Kavinton eritmasi. 
19. 
Trental eritmasi. 
 
II. Talabalarning boshlang’ich bilim darajasini aniqlash.
 
Vazifa 2
 
Faol so’rov. Mustaqil tayyorlanish uchun savollar asosida. 

---

 
102
Vazifa 3
 
 Farmakodinamikadan, keltirilgan savollarga rejalashtirilgan javoblardan to’g’risini tanlash.
 
 
1. 
 
Gipertonik kasallikni boshlang’ich bosqichida qo’llaniladigan tinchlantiruvchi 3 gurux 
moddalar: a) neyroleptiklar; b) sedativ moddalar; v) trankvilizatorlar; g) uxlatuvchi moddalar. 
2. 
 
Markaziy ta’sir etuvchi gipotenziv moddalar: a) rezerpin; b) oktadin; v) klofelin; g) kaptopril; 
d) metildofa; e) minoksidil; j) natriy nitroprussid.
 
3. 
 
Klofelinni ta’sir mexanizmi: a) postsinaptik 
α
2
 retseptorlarni qo’zg’atib vazamotor markaziga 
tinchlantiruvchi ta’sir: b) postsinaptik 
β
 - retseptorlarni qo’zg’atib vazamotor markaziga 
tinchlantiruvchi ta’sir; v) yurak ishini kuchayishi; g) yurak ishini susayishi (bradikardiya; d) 
pereferik qon tomirlarni qarshiligini pasayishi; e) periferik qon tomirlar qarshiligini oshishi; j) 
markaziy nerv sistemasini falajlanishi. 
4. 
 
Oktadinni gipotenziv ta’siri: a) vazomotor markazlarni falajlash; b) efferent impulslarni 
periferiyada falajlanishi; v) yurak ishini oshishi; g) yurak ishini pasayishi; d) gematoentsefalik 
to’siqdan o’tadi; e) gematoentsefalik to’siqdan o’tmaydi; z) qisqa muddatli gipotenziv ta’sir 
etadi. 
5. 
 
Gipotenziv ta’sir etuvchi ganglioblokatorlar: a) metildofa; b) pirilen; v) benzogeksoniy; g) 
rezerpin; d) oktadin; e) dixlotiazid 
6. 
 
Gipotenziv ta’sir etuvchi simpatolitiklar: a) rezerpin; b) pirilen; v) metildofa; g) anaprilin; d) 
magniy sulfat. 
7. 
 
Miotrop ta’sir etuvchi gipotenziv moddalar: a) papaverin; b) rezerpin; v) dibazol; g) magniy 
sulfat; d) anaprilin; e) apressin; j) natriy nitroprussid. 
8. 
 
Rezerpinni gipotenziv ta’sir mexanizmi: a) vazomotor markazlarni falajlanishi; b) to’g’ridan 
to’g’ri silliq mushaklarga ta’sir etadi; v) noradrenalinni vezikulalarda depolanishini buzadi; g) 
noradrenalinni  varikoz pufakchalarda kamaytiradi; d) rezestiv tomirlarni kengaytiradi; e) 
gematoentsefalik to’siqdan o’tib  MNS da katexolaminlarni miqdorini kamaytiradi; j) qisqa 
muddatli gipotenziv ta’sir etadi; z) uzoq muddatli gipotenziv ta’sir etadi. 
9. 
 
Gipotenziv  ta’sir etuvchi 
β
 - adrenoblokatorlar: a) rezerpin; b) okta-din; v) pirilen; g) 
anaprilin; d) benzogeksoniy; e) metildofa; j) natriy nitroprussid. 
10. 
Apressinni  ta’sirlari: a) markaziy ta’sir etadi; b) qon tomirlarni silliq mushaklariga ta’sir 
etadi; v) umumiy periferik qarshilikni oshiradi; g) umumiy periferik qarshilikni kamaytiradi; 
d) rezestiv tomirlarni kengaytiradi; e) hajmli qon tomirlarni kengaytiradi; j) qon bosimini 
pasaytiradi; z) qon bosimini oshiradi; i) reflektor taxikardiyani chaqiradi; k) reflektor 
bradikardiyani chaqiradi. 
11. 
Apressinni nojo’ya ta’siri: a) taxikardiya; b) bradikardiya; v) yurak soxasida og’riq; g) bosh 
og’rig’i; d) dispepsiya; e) revmatoid sindromni kelib chiqishi; j) leykopeniya; z) 
agranulotsitoz. 
12. 
Dibazolni gipotenziv xususiyatlari: a) faqat qon tomirlarga spazmolitik ta’sir ko’rsatadi; b) 
qon tomirlarga va silliq mushakli a’zolarni tomirlariga spazmolitik ta’sir ko’rsatadi; v) yurak  
ishini oshiradi; g) yurak ishini susaytiradi; d) qon bosimini oshiradi; e) qon bosimini 
pasaytiradi; j) MNS da 
α
2 
retseptorlarni falajlaydi. 
13. 
Renin - angiotenzin sistemasiga ta’sir etuvchi gliotenziv moddalar: a) metildofa; b) 
fenigedin; v) kaptopril; g) verapamil; d) minoksidil; e) saralazin; j) spironolakton. 
14. 
Kaptoprilni ta’siri: a)konversiyalovchi angiotenzin fermentini tanlab ingibirlaydi; b) 
angiotenzin II - hosil bo’lishini oshiradi; v) angiotenzin II - hosil bo’lishini kamaytiradi; g) 
aldosteron sekretsiyasini kamaytiradi; d) aldosteron sekretsiyasini oshiradi; e) Na
2
 
organizmdan chiqishini oshiradi; j) shishlarni paydo qiladi; z) ekstratselyular suyuqlikni 
miqdorini kamaytiradi; i) periferik qon tomirlarni qarshiligini oshiradi. 
15. 
Kaptoprilni nojo’ya ta’sirlari: a) kollaps; b) allergik jarayonlar; v) ta’mni buzilishi; g) 
bradikardiya; d) aritmiya; e) taxikardiya; j) leykotsitoz; z) leykopeniya; i) proteinuriya. 

---

 
103
16. 
Qon bosimi oshganda qo’llaniladigan suv - tuz almashinuviga ta’sir etuvchi moddalar: a) 
mannit; b) mochevina; v) furosemid; g) dixlotiazid; d) magniy sulfat; e) etakrin kislota; j) 
saralazin; z) spironolakton.